Wanneer je een vordering hebt op iemand, dan zijn altijd dezelfde drie vragen van belang. Hoe hoog is de vordering? Wanneer krijg je je geld? En heb je ook recht op rente? Maar in het erfrecht zijn de regels soms wat anders. In dit blog ontdek je hoe het zit met de rente als je erfenis bestaat uit een niet opeisbare vordering.
Wanneer erf je een niet opeisbare vordering?
Er zijn twee situaties waarin je als kind een niet opeisbare vordering erft:
- Je vader of moeder overlijdt zonder testament en laat een echtgenoot, echtgenote of geregistreerd partner achter. In dat geval staat in de wet dat de langstlevende de hele erfenis krijgt. In ruil daarvoor erf jij als kind een vordering.
- Je vader of moeder overlijdt met een testament waarin staat dat jij een vordering erft op zijn of haar partner. Behalve een echtgenoot, echtgenote of geregistreerd partner kan dit ook een samenwonende partner zijn.
In beide gevallen spreken we van een langstlevende regeling. Zolang de partner van je vader of moeder nog leeft, kan jij je erfdeel nog niet opeisen. Daarom noemen we dit een “niet opeisbare vordering”. We zouden het misschien beter een “nog niet opeisbare vordering” kunnen noemen. Want er komt natuurlijk een moment dat je wel recht op uitbetaling hebt.
Hoe hoog is je niet opeisbare vordering?
Je vordering is precies gelijk aan de waarde van je erfdeel. Stel je vader laat een erfenis na die € 150.000 waard is. Bijvoorbeeld een huis van € 350.000 waarop een hypotheek zit van € 200.000. Stel je vader heeft geen testament en laat twee erfgenamen achter: jou als kind en je moeder als langstlevende. In dat geval ben jij voor de helft erfgenaam. Je erfdeel is € 75.000 waard. Je erft dus een vordering op je langstlevende moeder van € 75.000. Om de hoogte van je vordering te kunnen vaststellen, heb je een paar rechten.
- Het recht op informatie.
- Het recht op een boedelbeschrijving.
- Het recht op vaststelling van de hoogte door de kantonrechter.
Wanneer wordt je niet opeisbare vordering uitbetaald?
Had je vader of moeder geen testament? Dan staat in de wet dat je vordering opeisbaar is na het overlijden van de langstlevende of wanneer hij of zij failliet gaat of in de schuldsanering belandt. Heeft je overleden ouder wel een testament? Dan moet je even in het testament kijken want daar kunnen nog meer situaties in staan. Zo kan je vordering op grond van het testament ook opeisbaar zijn als de langstlevende hertrouwt of verhuist naar een verpleeghuis.
Wanneer heb je recht op rente over je niet opeisbare vordering?
Als je erfenis bestaat uit een niet opeisbare vordering, dan heb meestal geen recht op rente. Je kunt wel recht hebben op rente in de volgende drie gevallen:
- Er is geen testament en de wettelijke rente is hoger dan 6%.
- Er is wel een testament en daarin staat een renteclausule.
- Na het overlijden hebben de erfgenamen een renteafspraak gemaakt.
Zonder testament wordt er een rente bijgeteld voor zover de wettelijke rente hoger is dan 6%. Dus stel dat de wettelijke rente 7% bedraagt, dan wordt er 1% bijgeteld. Bijtellen betekent dat de rente bij de vordering op komt. Je krijgt de rente dus pas uitgekeerd bij het overlijden van de langstlevende. Op het moment dat ik dit schrijf, is de wettelijke rente maar 2%. Wil je meer weten over de 4 opties voor een testamentaire rente? Bekijk dan even mijn video daarover (link onderaan de pagina).
Meer lezen?
- Zo werkt het eerder uitbetalen van een niet opeisbare vordering uit de erfenis.
- Meer uitleg over de 4 opties voor een rentebepaling in het testament (video).
Veelgestelde vragen:
Wat is een niet opeisbare vordering?
In het erfrecht is het gebruikelijk dat de erfenis eerst naar de langstlevende gaat en daarna pas naar de kinderen. In de tussentijd hebben de kinderen een niet opeisbare vordering. Dit is een schuld van de langstlevende aan de kinderen die pas opeisbaar is als de langstlevende overlijdt.
Is het uitkeren van een erfdeel in een niet opeisbare erfenis bij leven een belastbare schenking?
Ja, meestal is het uitkeren van een erfdeel in een niet opeisbare erfenis bij leven een belastbare schenking. Dit is het geval als de rente over de schuld aan de kinderen lager is dan 6%.
Hoeveel rente moet je betalen over een erfenis?
De rente die je moet betalen over een erfenis verschilt per geval. Als de kinderen nog niks mogen opeisen, dan betaal je geen rente maar tel je deze bij op de vordering. Op grond van de wet is er pas een bijtelling als de wettelijke rente hoger is dan 6%. Alleen het meerdere daarboven tel je bij. In een testament kan een andere rente staan dan in de wet. In de praktijk is de testamentaire rente tussen 0% en 6% samengesteld.