In sommige gevallen vervalt een testament automatisch, maar meestal moet je zelf in actie komen. In dit blog leg ik met een voorbeeld uit hoe het herroepen van je testament werkt.
Testament laten vervallen zonder notaris, kan dat?
Het is algemeen bekend dat je voor een testament naar de notaris moet. In veel landen mag je zelf wat op papier zetten maar in Nederland heb je voor het benoemen van een erfgenaam een notaris nodig. Het is gebruikelijk om een testament voor je partner automatisch te laten vervallen als de relatie eindigt. De clausule daarover staat normaal gezien aan het einde van het testament. Daar kan bijvoorbeeld het volgende staan:
- Als je getrouwd bent, vervalt de erfstelling voor je echtgenoot zodra je een scheiding aanvraagt. Let op: dus niet op het moment dat je de scheidingswens uitspreekt of naar een ander adres verhuist. Pas bij de officiële aanvraag vervalt je testament.
- Bij geregistreerd partners staat er normaal gezien een vergelijkbare clausule in het testament.
- Als je samenwoont, staat meestal in het testament dat je alleen van elkaar erft zolang je ingeschreven bent op hetzelfde adres. Daarop kunnen nog wel uitzonderingen zijn. Denk bijvoorbeeld aan de situatie dat je niet meer samen kunt wonen omdat één van beiden in het verpleeghuis zit.
Als je een latrelatie hebt en een testament maakt, staat er vaak niks over het laten vervallen van de erfstelling. De reden daarvoor is dat je niet eenvoudig kunt vaststellen op welk moment een latrelatie eindigt. Er is geen registratie bij de gemeente of belastingdienst waaruit je dit kunt afleiden.
Ook zonder een speciale clausule vervalt een testament dat tijdens het huwelijk is gemaakt op grond van de wet als je gescheiden bent.

Zelf iets op papier zetten zonder notaris is niet verstandig. In de wet staat dat het herroepen van een testament in dezelfde vorm moet. Een onderhands codicil kun je dus onderhands herroepen. Voor het aanpassen van een notarieel testament heb je een notariële akte nodig. Dat hoeft gelukkig niet bij dezelfde notaris. Je kunt ook naar een ander kantoor gaan.

Wat zijn de kosten voor het herroepen van een testament?
Omdat je niet naar dezelfde notaris moet, is het slim om even rond te kijken en de tarieven te vergelijken. Elk kantoor mag zelf de tarieven bepalen. Dit leidt tot grote verschillen in kosten. Vooral bij het herroepen van een testament is het verschil in kosten ontzettend hoog. Het vergelijken van tarieven en aanvragen van offertes kan heel gemakkelijk op deze pagina. Het kost maar een paar minuten en je kunt er honderden euro’s mee besparen.
Veel mensen komen er bij de notaris pas achter dat ze toch een nieuw testament nodig hebben. Bijvoorbeeld omdat ze ontdekken dat door de herroeping opeens die broer of zus erfgenaam wordt die ze al tien jaar niet gesproken hebben. Kijk dus ook even naar het tarief voor een compleet nieuw testament voordat je een notaris kiest.

Kun je een testament online herroepen bij de Hema?
Misschien een rare vraag, maar veel mensen willen weten of je een testament online kunt herroepen bij de Hema. De Hema heeft namelijk jarenlang een “notarisservice” gehad waarmee je online een aantal standaard akten kon regelen. Inmiddels zijn ze daar helemaal mee gestopt en kun je dus niet meer bij de Hema een akte afsluiten.

Wel zijn er een paar andere websites waarop je zelf een akte kunt maken. Eén daarvan is Doe Het Zelf Notaris. Deze website biedt ook een herroeping aan. Let op: als je het online regelt moet je nog steeds langs de notaris voor een handtekening. Alleen de aanvraag is dus online, maar de akte niet. Het kan een optie zijn als je op een andere manier geen goedkope notaris kunt vinden voor het herroepen van je testament. Een kwestie van goed vergelijken dus!

Voorbeeld testament herroepen
In het voorbeeld hieronder zie je hoe de notaris het herroepen van een testament op papier zet. In principe kan het dus op één pagina. Toch is het meer werk dan je zou denken. De notaris moet doorvragen naar je situatie en wensen en vervolgens goed uitleggen wat de gevolgen zijn van de herroeping. Daarnaast moet er een dossier worden aangelegd en gearchiveerd. En de nieuwe akte moet worden bewaard in de kluis en geregistreerd bij het testamentenregister.

Toch maar een nieuw testament?
In de praktijk komt de herroeping van een testament niet eens zo vaak voor. In elk geval een stuk minder dan je misschien zou denken. Mijn eigen ervaring is dat de reden voor de herroeping meestal aanleiding geeft tot een compleet nieuw testament. Denk bijvoorbeeld aan de volgende gevallen:
- Als je gaat scheiden, wil je niet dat je ex nog van je erft. Maar als je samen minderjarige kinderen hebt, bepaalt je ex nog steeds wat er met je erfenis gebeurt. Dit kun je voorkomen door in een nieuw testament iemand anders tot executeur en bewindvoerder te benoemen.
- Als je ex uit het testament moet omdat je een nieuwe partner hebt, dan volstaat een herroeping niet. Want je ex verdwijnt daardoor wel uit je testament maar je nieuwe partner wordt nog geen erfgenaam. Daarvoor is het nodig dat je in het huwelijk treedt, een partnerschap aangaat of een nieuw testament maakt.
- Wie geen partner of kinderen heeft, is het zelden eens met het wettelijke erfrecht. Een groot deel van deze groep wil vrienden, goede doelen of specifieke familieleden tot erfgenaam benoemen. Dat kan niet met een herroeping maar wel met een nieuw testament.
Toch maar een nieuw testament? Bekijk dan de video’s op mijn YouTube kanaal over het regelen van je erfenis.

Meer lezen?
- Op deze websites kun je zelf een nieuw testament maken.
- Dit kun je nog meer in je testament zetten als je uit elkaar gaat.
- Ook zonder testament kan je ex nog rechten hebben.
Veelgestelde vragen:
Kun je een testament herroepen?
Ja, een testament is een eenzijdige rechtshandeling die je eenzijdig kunt herroepen. Van dit recht kun je geen afstand doen en je mag het ook niet uitsluiten in een contract. Herroepen kan dus altijd, zolang je nog wilsbekwaam bent.
Hoe kun je een testament laten vervallen?
In sommige gevallen vervalt een testament vanzelf. Bijvoorbeeld doordat er aan een voorwaarde in het testament wordt voldaan. Of doordat je uit elkaar gaat en het testament vervalt op grond van de wet. Als het testament niet automatisch stopt, kun je het laten vervallen door een nieuwe akte te maken bij de notaris.
Wat kost het herroepen van een testament?
Elke notaris mag zelf zijn of haar tarieven bepalen. Dit leidt tot grote verschillen tussen kantoren. Voor het herroepen van een testament zijn er zelfs zeer grote verschillen. Dit komt doordat sommige kantoren er geen apart tarief voor hanteren. Zij rekenen voor eenvoudige herroeping dus net zoveel als voor een compleet nieuw testament. Vraag daarom altijd een paar offertes aan voordat je een notaris kiest.
Waar vind ik een voorbeeld voor het herroepen van een testament?
Hier vind je een gratis voorbeeld voor het herroepen van een testament. Als je het eens bent met de inhoud, heb je alleen nog een notaris nodig voor een handtekening.
Wat is het gevolg van een herroeping?
Als je een testament herroept en geen nieuwe regeling treft, val je onder het wettelijke erfrecht. Dit betekent dat de wet bepaalt wie je erfgenamen zijn. Meer daarover kun je lezen in dit blog.