Er kunnen heel wat redenen zijn voor het aanpassen van je samenlevingscontract. Een verhuizing, de geboorte van een kind of het overstappen naar een partnerschap bijvoorbeeld. Dit zijn de belangrijkste punten waar je op moet letten.

1. Overstappen naar huwelijkse voorwaarden of partnerschapsvoorwaarden
Denk je dat je alles mooi op papier hebt gezet, mag je dat nóg een keer gaan doen. Want je samenlevingscontract stopt als je in het huwelijk treedt of een partnerschap aangaat. De reden daarvoor is dat het uitgangspunt heel anders is. De wet regelt bijna niks voor samenwoners. Voor gehuwden regelt de wet juist heel veel. In een samenlevingscontract schrijf je daarom op wat je wel wilt, terwijl je in huwelijkse voorwaarden vooral opschrijft wat je niet wilt.
Een deel van de afspraken in je samenlevingscontract kun je één op één overnemen in je huwelijkse voorwaarden of partnerschapsvoorwaarden. Sommige onderwerpen hoef je niks meer over af te spreken omdat de wet het regelt. En andere onderwerpen zijn opeens nieuw als je gaat trouwen, zoals pensioenverevening.
Had je als samenwoners een samenlevingscontract en testament getekend en ga je trouwen? Dan hoef je meestal niks te veranderen in je testament maar is het aanpassen van je samenlevingscontract wel noodzakelijk. Natuurlijk kun je ook kiezen voor een (beperkte) gemeenschap van goederen. In dat geval hoef je niet langs de notaris.
2. Je contract aanvullen met een testament
Veel stellen kiezen voor een contract op het moment dat ze samen hun eerste huis kopen. Als er op dat moment nog geen kinderen zijn, kun je volstaan met een samenlevingscontract zonder testament. Je eerste kind betekent dat je opnieuw gaat bekijken of je alles goed hebt geregeld. Veel stellen kiezen dan voor een partnerschap of huwelijk. Maar doe je dat niet, dan is het verstandig om je contract aan te vullen met een testament. Stel dat er wat gebeurt, dan is het goed geregeld tussen je kind en de langstlevende. De wet regelt dit alleen voor gehuwden en geregistreerd partners.
Meestal is het niet nodig om je samenlevingscontract aan te passen en is het voldoende om het contract aan te vullen met een testament.
3. Eigen geld vastleggen
Stel je had al een samenlevingscontract en je verhuist naar een nieuwe koopwoning. Het kan zijn dat de afspraken in je contract dan niet meer kloppen. Of dat wat er staat niet meer volledig is. Voor de aankoop van je huis moet je toch al naar de notaris. Dus het is geen gek idee om dan gelijk de aanpassing van je samenlevingscontract te regelen. Stopt één van beiden meer geld in de woning? Bijvoorbeeld uit eigen spaargeld of een schenking? Dan kun je in het samenlevingscontract een paar nieuwe afspraken opnemen:
- Het vaststellen van het bedrag dat één van beiden inbrengt.
- Wanneer je dat geld terug krijgt. Bijvoorbeeld als je het huis verkoopt of als je uit elkaar gaat.
- De afspraak of het bedrag gelijk blijft of mee stijgt of daalt met de waarde van de woning.
Wist je dat je dit ook zelf kunt vastleggen, zonder kosten bij de notaris? Onderaan deze pagina vind je een link naar een gratis voorbeeld waarmee je dit zelf kunt opschrijven.
4. Meerwaardeclausule
Stel je verhuist niet naar een andere woning. Maar één van beiden betaalt al 10 jaar mee aan de kosten van het koophuis dat op naam van de ander staat. Ik kan me goed voorstellen dat je op den duur de eigendom van dat huis wilt delen met je partner. Maar dat wordt een duur geintje. Want een huis overschrijven op twee namen, dat is niet zo maar geregeld.
Een goedkopere oplossing is het aanpassen van je samenlevingscontract. Je kunt het huis gewoon op 2 namen laten staan, maar in je contract afspreken dat je de overwaarde bij verkoop 50/50 verdeelt. Een andere verhouding kan natuurlijk ook. Zo’n afspraak noemen we een “meerwaardeclausule”.
Het is verstandig om een meerwaardeclausule bij de notaris te regelen. Zelf daarmee gaan knutselen lijkt me niet slim. Daarvoor zijn drie belangrijke redenen. De eerste is dat verkeerde afspraken vervelende fiscale gevolgen kunnen hebben. De tweede reden is dat het best lastig is om dit zelf goed op te schrijven. Hoe definieer je bijvoorbeeld de overwaarde van je huis? De derde reden is dat je de clausule moet uitvoeren op het moment dat je uit elkaar gaat. Misschien heeft één van beiden het document dan wel “zoek” gemaakt. Bij de notaris kan dat niet. Als het daar getekend is, ligt het veilig in de kluis.
5. Lijst van spullen aanpassen
Sommige stellen kiezen er voor om aan hun contract een lijst van spullen te hechten. Daarbij gaat het dan om roerende zaken uit de inboedel die ze privé willen houden. Denk aan kunst, dure spullen of een verzameling. Als de lijst niet meer actueel is, dan kun je het samenlevingscontract aanpassen met een nieuwe lijst. Weinig stellen kiezen er voor om dit bij de notaris te doen. Wat je zelf op papier zet, is in beginsel ook geldig. Het kan nog wel verschil maken als je te maken hebt met schuldeisers. Dus loop je risico op dat vlak? Doe het dan wel bij de notaris. Dat geeft wat meer zekerheid ten opzichte van “derden” zoals schuldeisers.
Meer lezen?
- Uitleg over de beperkte gemeenschap van goederen (als je overstapt naar een huwelijk zonder voorwaarden).
- Voorbeeld testament voor samenwoners met kind.
- Zo leg je zelf vast hoe het zit met eigen geld in de woning.
- Je kunt het huis ook (bijna gratis) op 2 namen zetten met een volledige gemeenschap van goederen.
- Voorbeeld lijst van spullen.
Veelgestelde vragen:
Moet je een samenlevingscontract aanpassen bij verhuizing?
Bij een verhuizing is het niet nodig om je samenlevingscontract aan te passen. Het kan zijn dat je over een paar zaken nieuwe afspraken wilt maken. Maar meestal mag je die afspraken ook onderhands vastleggen, zonder een bezoek aan de notaris. Denk aan het vaststellen van een vergoedingsrecht. Dit hoeft niet bij de notaris.
Wat kost het aanpassen van een samenlevingscontract?
Het aanpassen van een samenlevingscontract is normaal gezien geen standaardwerk. Als je speciale wensen hebt, houd er dan rekening mee dat de notaris een uurtarief in rekening brengt. Maak geen onnodige kosten en check eerst of je nieuwe afspraken ook onderhands vast mag leggen. Want dan mag je het zelf doen en hoef je dus geen kosten te maken.