Er is in Nederland geen erfrecht politie die in de gaten houdt of je een testament wel uitvoert. Ook de rol van de notaris is meestal zeer beperkt. De inhoud van een testament moet niet altijd ten koste van alles worden uitgevoerd. Soms maken erfgenamen andere keuzes. In dit blog ontdek je wat de regels zijn.
1. Een andere executeur benoemen
Stel je bent tot executeur benoemd maar door omstandigheden ben je niet in staat om de erfenis af te wikkelen. In de meeste moderne testamenten staat dat je dan iemand anders mag benoemen. Je kunt als benoemd executeur dus iemand anders in jouw plaats stellen. Bijvoorbeeld een andere erfgenaam of de notaris.
2. Een legaat verwerpen
Stel iemand laat drie kinderen achter als erfgenaam. Alle drie hebben ze een gelijk erfdeel maar aan één van de drie kinderen heeft de overledene iets gelegateerd. Bijvoorbeeld een extra bedrag of een roerende zaak. Eén van de kinderen is dus erfgenaam en legataris. Het is mogelijk om het legaat los van je erfdeel te verwerpen. Dit betekent dat de drie kinderen alsnog een gelijk deel erven omdat het legaat vervalt. Een testament moet dus niet altijd voor 100% worden uitgevoerd. Een legataris kan bijvoorbeeld kiezen voor verwerping.
Let op: de Successiewet vindt hier wel wat van. Verwerping leidt niet tot een lagere erfbelasting. Was de erfbelasting met een legaat hoger dan zonder het legaat? Dan betaal je ondanks de verwerping gewoon de erfbelasting alsof het legaat wel was aanvaard.
3. Je erfdeel aan iemand anders geven
Stel je wilt jouw erfdeel aan iemand anders schenken. Meestal verzet een testament zich daar niet tegen. Het kan wel verboden zijn op grond van een “tweetrapsmaking” maar dit komt niet vaak voor. Bij twijfel kun je aan de notaris vragen hoe het zit.
Helaas gaat er bij het doorschenken van een erfenis wel twee keer belasting af. Wanneer hetzelfde vermogen binnen een korte tijd twee keer vererft, dan betaal je maar één keer belasting. Maar een schenking is geen erfenis. Dus erf je iets en schenk je het snel door aan een ander? Dan gaat er eerst erfbelasting van af en daarna nog een keer schenkbelasting. Tenzij je onder de vrijstelling blijft natuurlijk.
4. Testament anders uitleggen of anders uitvoeren
Soms is de tekst van het testament niet duidelijk. In andere gevallen is de tekst wel duidelijk maar niet uitvoerbaar. Voor beide gevallen heeft de wet een oplossing. Als de tekst niet duidelijk is, dan moet op basis van andere informatie de juiste uitleg worden gevonden. En als de tekst niet uitvoerbaar is, dan mag de rechter in sommige gevallen de voorwaarden van het testament aanpassen. Dit kan bijvoorbeeld bij een legaat.
Meer lezen?
- 10 manieren om onder de erfbelasting uit te komen.
- Meer uitleg over het doorschuiven van een erfdeel.
- Wat je kunt doen als jij een andere verdeling wilt dan de rest.
- Soms is een testament gewoon niet geldig.
Veelgestelde vragen:
Hoe bindend is een testament?
Als het niet kan zoals het moet, dan moet het maar zoals het kan. Dit geldt ook voor een testament. Een onduidelijk of onuitvoerbaar testament is niet bindend. In sommige gevallen mag de rechter de inhoud zelfs wijzigen.
Mag je een testament anders uitvoeren?
Ja, als iedereen akkoord is, mag je een testament anders uitvoeren. Laat je wel goed informeren over de juridische en fiscale gevolgen. Want je wilt natuurlijk niet iets doen wat juridisch niet kan of waardoor je extra belasting moet betalen.