Levenstestament Checklist (met video en pdf)

Een levenstestament is een akte waarin je een volmacht geeft aan de persoon die jij het meeste vertrouwt. Elke maand gaan daarvoor 10.000 mensen langs de notaris. Jij binnenkort ook? Met de 10 punten op deze checklist weet je precies waarop je moet letten bij het maken van je levenstestament.

Onderaan deze pagina kun je de checklist downloaden. Maar bekijk eerst de video met uitleg hieronder voordat je de checklist invult:

1. Wees er op tijd bij

In Duitsland noemen ze een levenstestament ook wel een “volmacht uit voorzorg”. Je regelt het nu alvast voor later. En dat is een heel belangrijk punt. Je moet er op tijd bij zijn. Want je kunt alleen een levenstestament maken als je nog wilsbekwaam bent.

Begrijp je niet meer wat een volmacht is? Kun je zelf niet aan de notaris vertellen wat je op papier wilt hebben? Dan is het te laat voor een levenstestament en kun je de rest van deze checklist overslaan. In dit geval kan iemand nog wel voor jou een bewind aanvragen. Op de website van de rechtbank kun je daar meer over lezen.

Maak dus niet de fout om je levenstestament uit te stellen. Het idee is dat je dit regelt vóórdat er wat aan de hand is.

2. Wanneer gaat de volmacht in?

Je kunt de volmacht direct in laten gaan of pas als je dement wordt. Laat je de volmacht meteen ingaan? Dan werkt hij ook als je in het ziekenhuis ligt of in het buitenland zit. Je kunt dus zeggen dat je meer volmacht krijgt voor je geld.

Gaat de volmacht pas in als je dement bent? Dan moet je eerst gekeurd worden door een arts voordat de volmacht werkt. In dat geval ben je dus meer geld kwijt voor een kleinere volmacht. Want in veel gevallen werkt de volmacht niet en je hebt extra kosten voor de medische keuring.

Voor beide opties valt wat te zeggen. Een alleenstaande die een neef of nicht in de volmacht zet, kan hier anders over denken dan een echtpaar met kinderen. In de video hierboven ga ik verder in op dit punt.

3. Wil je één of meer gevolmachtigden?

Het is altijd een goed idee om een extra persoon in je volmacht te zetten. Dan heb je alvast een reserve persoon voor het geval de eerste persoon wat overkomt.

Geef je als tante een volmacht aan je neef? Neem dan nog een tweede neef of nicht op als reserve. Wordt je neef ziek of verhuist hij? Dan hoef je geen nieuwe volmacht te maken omdat er al een tweede persoon in staat.

Maak je als echtpaar met kinderen een levenstestament uit voorzorg? Dan weet je misschien nog niet welk kind je zaken later gaat regelen. In dat geval kun je ook alle kinderen er in zetten en afspreken dat ze later zelf de taken mogen verdelen. Dan hoef je nu dus nog geen keuze te maken.

4. Zijn de gevolmachtigden samen of alleen bevoegd?

Benoem je meerdere personen in je levenstestament? Dan kun je ze zelfstandig, gezamenlijk of in volgorde bevoegd maken.

  • Ben je op leeftijd en willen twee personen helpen met het regelen van je zaken? En laat je de volmacht direct ingaan? Dan kun je er voor kiezen om ze beiden zelfstandig bevoegd te maken. In dat geval kunnen ze meteen aan de slag.
  • Wil je als ouders met kinderen een volmacht geven voor de verre toekomst? Dan ligt het voor de hand om de kinderen gezamenlijk bevoegd te maken. Dan kunnen ze later afspreken wie wat gaat doen. Eén kind mag over 10 jaar dus niet iets regelen zonder met de andere kinderen te overleggen. Daarmee beperk je ook de invloed van je schoonkinderen.
  • Geef je als tante een volmacht aan twee neven? En is één van beiden reserve? Dan denk ik dat je er voor kiest om ze in volgorde bevoegd te maken. De tweede is dan pas bevoegd als de eerste uitvalt.
grafiek aantal levenstestamenten 2012 tot 2021
Het aantal levenstestamenten stijgt hard!

5. Echtparen

De meeste volmachten worden gemaakt door stellen. Ook als echtpaar heb je een levenstestament nodig om voor elkaar een handtekening te kunnen zetten. Met elkaar trouwen in gemeenschap van goederen is daarvoor niet genoeg. Veel stellen weten dat niet en komen hier pas achter wanneer één van beiden al ziek is.

Denk ook eens aan stellen in je omgeving die dit niet weten. Een goede tip van jou hierover is goud waard.

Zelf adviseer ik stellen met kinderen om de volmacht meteen in te laten gaan. Neem op dat de kinderen samen bevoegd zijn. En zet er ook in dat bij een conflict je partner voorrang heeft boven de kinderen. Op die manier maak je een zo groot mogelijke volmacht met een laag risico op misbruik of conflicten.

6. Wel of geen toezicht?

Op elke checklist voor je levenstestament kom je wel iets tegen over toezicht. Daarbij gaat het dus om een extra persoon die jouw gevolmachtigde in de gaten houdt. Hiervoor is in de wet niks geregeld, dus jij kiest of je wel of geen toezichthouder wilt.

Denk aan het geval dat je een volmacht geeft aan een goede kennis. En stel dat jij dement wordt en die kennis je bankzaken gaat regelen. Moet hij dan één keer per jaar inzage geven aan je familie? Of aan de erfgenamen in je testament? Of krijgt de familie pas inzage na je overlijden? Dit is een goed punt om te bespreken met de notaris.

Neem je meerdere kinderen op in de volmacht en zijn ze samen bevoegd? Dat is in feite ook een soort toezicht omdat ze alles samen moeten doen.

7. Schenken en lenen

Een verschil tussen een levenstestament en een bewind is het mogen weggeven of uitlenen van je geld. Met een bewind mag dit in beginsel niet maar met een levenstestament kan het juist wel.

Dit punt is vooral van belang voor stellen met kinderen. Denk aan het geval dat je naar het verpleeghuis gaat. Veel ouders willen in dat geval hun geld aan de kinderen geven. In je levenstestament kun je opnemen dat dit mag.

Ook voor een alleenstaande zonder kinderen is dit van belang. De één zal opschrijven dat het niet mag. De ander wil het misschien juist wel. Zo kun je opnemen dat er bij leven al wat naar de erfgenamen in je testament mag. Bijvoorbeeld in het geval dat jij wilsonbekwaam bent.

8. Je gezondheid

Gaat de persoon die de bankzaken doet ook met je mee naar het ziekenhuis? Je kunt voor je gezondheid een andere persoon aanwijzen dan voor je vermogen. Beide volmachten kun je in één levenstestament opnemen.

9. Euthanasie

Je levenstestament hoeft niet over je levenseinde te gaan. Je hebt geen notaris nodig om daarover iets vast te leggen. Je kunt er wel iets over opnemen in de akte maar dit hoeft dus niet. Wat je zelf opschrijft over je levenseinde is ook geldig.

Standaard staat er altijd een medische volmacht in de akte. Maar daarmee kan iemand niet voor jou beslissen of je verder wilt leven. Dit onderdeel van de volmacht ziet op de behartiging van jouw belangen bij hulpverleners. Daarbij kun je denken aan je verzorging in het verpleeghuis.

10. Ook een executeur benoemen?

De begrippen levenstestament en testament worden vaak door elkaar gehaald. De volmacht in je levenstestament stopt als je overlijdt. Is dat niet je bedoeling? Wil je dat de gevolmachtigde ook na overlijden de zaken regelt? Dan kun je hem of haar in een gewoon testament tot executeur benoemen. In dat geval heb je dus twee akten nodig.

Wat kost een levenstestament?

De kosten voor een levenstestament verschillen per notaris. Wil je niet teveel betalen? Zoek dan eerst uit welke notaris bij jou in de buurt de goedkoopste is. Als alleenstaande kun je dit checken op de pagina levenstestament 1 persoon en als echtpaar kun je kijken op de pagina levenstestament 2 personen. Het aanvragen van een offerte kost maar een paar minuten en je bespaart er honderden euro’s mee.

Meer lezen?

Veelgestelde vragen:

Gaat een levenstestament pas in bij dementie?

Je kunt de volmacht direct in laten gaan of pas als je dement wordt. Laat je de volmacht meteen ingaan? Dan werkt hij ook als je in het ziekenhuis ligt of in het buitenland zit. Je kunt dus zeggen dat je meer volmacht krijgt voor je geld.

Gaat de volmacht pas in als je dement bent? Dan moet je eerst gekeurd worden door een arts voordat de volmacht werkt. In dat geval ben je dus meer geld kwijt voor een kleinere volmacht. Want in veel gevallen werkt de volmacht niet en je hebt extra kosten voor de medische keuring.

Check mijn blog voor een checklist met 10 punten waar je over na moet denken als je een levenstestament gaat maken.

Wanneer stopt een levenstestament?

Je kunt een levenstestament altijd herroepen dus je zit er niet aan vast.

In het model levenstestament kun je lezen hoe het herroepen werkt.

De volmacht in je levenstestament stopt als je overlijdt. Wil je dat de gevolmachtigde ook na overlijden de zaken regelt? Dan kun je hem of haar in een gewoon testament tot executeur benoemen.

In dit blog vind je alle info over het benoemen van een executeur.

Wat zijn de kosten voor een levenstestament?

Een simpel levenstestament voor een alleenstaande begint bij een paar honderd euro. Een uitgebreid levenstestament voor een echtpaar (2 personen) kan meer dan duizend euro kosten. Ik raad je aan om altijd een offerte te vragen voordat je een afspraak maakt bij de notaris.

Check ook mijn 5 tips voor een goedkoper levenstestament!

Wat is het verschil tussen een levenstestament en bewindvoering?

Een levenstestament regel je uit voorzorg zelf, vóórdat het nodig is. Een bewind wordt door iemand anders aangevraagd, op het moment dat het nodig is. Bij een levenstestament wijs je zelf iemand aan. Bij bewindvoering wijst de kantonrechter iemand aan. De gevolmachtigde in je levenstestament mag normaal gezien schenkingen doen. Een bewindvoerder mag dit in beginsel niet.