In dit blog leg ik uit wat de betekenis is van het woord legaat. Je ontdekt welke soorten legaten er zijn en waarvoor je die kunt gebruiken. Bekijk ook even de video met uitleg en tips hieronder:
Wat is de betekenis van een legaat?
Een legaat is iets wat je krijgt uit een erfenis zonder dat je erfgenaam bent. Denk aan een auto, een horloge of een vast bedrag in geld.
Klaas wil een goed doel tot erfgenaam benoemen. Maar er zijn een paar dingen die hij aan vrienden en familie wil nalaten. De auto gunt hij aan zijn neef. Zijn gouden horloge is voor zijn broer. En zijn zuster wil hij graag € 10.000 zonder belasting geven. Als zijn beste vriend Frans het huis wil overnemen, dan mag dat voor een lage prijs. Hierna leg ik uit hoe Klaas dit kan regelen met legaten.

Wanneer kan een legaat bij codicil?
In een zelf gemaakt testament kun je een paar dingen opschrijven. Een daarvan is een legaat van sieraden. Klaas heeft daarom geen notaris nodig om het horloge aan zijn broer na te laten. Dit is ook geldig als hij het zelf opschrijft.

Wanneer moet een legaat in een testament?
Als een legaat niet bij codicil mag, dan moet het in een testament. Een voorbeeld hiervan is Klaas zijn auto. Die staat buiten voor de deur en is dus geen inboedel. Dit betekent dat je het alleen in een testament bij de notaris mag nalaten. Dat geldt ook voor een huis of een bedrag in geld.
Wat is een legaat tegen inbreng van de waarde?
De betekenis van een legaat tegen inbreng is in feite heel simpel. Klaas kan in zijn testament aan zijn vriend Frans het recht geven om het huis te kopen voor een lage prijs. Stel dat het huis € 300.000 waard is. Klaas kan dan met een legaat het huis nalaten tegen inbreng van € 200.000. Het verschil mag Frans dus houden.

Wat is een legaat vrij van recht?
Bij een legaat niet vrij van rechten en kosten moet de zuster van Klaas zelf de belasting betalen. Dit betekent dat ze van die € 10.000 maar drie kwart over houdt. Klaas kan er ook voor kiezen om de belasting uit de erfenis te laten betalen. Dan krijgt zijn zuster altijd € 10.000 en moet de erfgenaam de belasting betalen.

Wanneer kun je een legaat opeisen?
Het opeisen van een legaat kan pas als iemand overlijdt. Maar had de overledene nog schulden? Die worden als eerste betaald. Pas daarna zijn de legaten aan de beurt. Staat er niks in het testament, dan kun je een legaat in geld opeisen na 6 maanden. Laat de overledene een partner achter? Dan kan er in het testament staan dat het legaat pas opeisbaar is als de partner overlijdt.
Meer lezen?
- Meer info over een legaat zonder belasting.
- Of check hier de handige rekenhulp van de fiscus.
- Lees hier meer over het zelf maken van een codicil.
- Waarom het slim is om je kleinkind in je testament te zetten.
- Dit zijn je rechten als legataris.
- Je kunt ook een koopoptie in je testament zetten.
Veelgestelde vragen:
Wat is de betekenis van een legaat?
Een legaat is iets wat je krijgt uit een erfenis zonder dat je erfgenaam bent. Denk aan een auto, een horloge of een vast bedrag in geld.
In dit blog geef ik een uitleg over 4 soorten legaten.
Artikel 4:117 lid 1 Burgerlijk Wetboek:
“Een legaat is een uiterste wilsbeschikking waarin de erflater aan een of meer personen een vorderingsrecht toekent.”
Wanneer kan een legaat bij codicil?
In een zelf gemaakt testament kun je een paar dingen nalaten, zoals sieraden en meubels.
Check ook mijn blog met meer uitleg daarover en een gratis voorbeeld waarmee je het zelf regelt.
Artikel 4:97 Burgerlijk Wetboek:
“Bij een onderhands, door de erflater geheel met de hand geschreven, gedagtekend en ondertekend stuk kunnen zonder verdere formaliteiten beschikkingen worden gemaakt tot het maken van legaten van: kleren, lijfstoebehoren, bepaalde lijfsieraden, bepaalde tot de inboedel behorende zaken en bepaalde boeken.”
Wanneer kun je een legaat opeisen?
Het opeisen van een legaat kan pas als iemand overlijdt. Maar had de overledene nog schulden? Die worden als eerste betaald. Pas daarna zijn de legaten aan de beurt. Staat er niks in het testament, dan kun je een legaat in geld opeisen na 6 maanden. Laat de overledene een partner achter? Dan kan er in het testament staan dat het legaat pas opeisbaar is als de partner overlijdt.
Artikel 4:120 lid 1 Burgerlijk Wetboek:
“Schulden van de nalatenschap uit een legaat worden slechts ten laste van de nalatenschap voldaan, indien alle andere schulden van de nalatenschap daaruit ten volle kunnen worden voldaan.”
Artikel 4:125 lid 1 Burgerlijk Wetboek:
“Een legaat van een geldsom wordt zes maanden na het overlijden van de erflater opeisbaar, tenzij hij anders heeft beschikt.”
Artikel 4:82 Burgerlijk Wetboek:
“Een erflater kan aan een uiterste wilsbeschikking ten behoeve van zijn niet van tafel en bed gescheiden echtgenoot de voorwaarde verbinden dat de vordering van een legitimaris, voor zover deze ten laste zou komen van de echtgenoot, eerst opeisbaar is na diens overlijden. Een voorwaarde als bedoeld in de vorige zin kan op overeenkomstige wijze worden verbonden aan een making ten behoeve van een andere levensgezel, indien deze met de erflater een gemeenschappelijke huishouding voert en een notarieel verleden samenlevingsovereenkomst is aangegaan.”
Is een legaat zonder erfbelasting mogelijk?
Iedereen heeft recht op een vrijstelling voor de erfbelasting. De minimale vrijstelling is een paar duizend euro. De fiscus verhoogt deze elk jaar een beetje. Je partner, kind, kleinkind of ouder heeft recht op een grotere vrijstelling. Deze verschilt per persoon. Geef je iemand een legaat dat groter is dan zijn of haar vrijstelling? Dan moet over het meerdere erfbelasting worden betaald. In je testament kun je aangeven of de erfgenaam of de legataris deze belasting betaalt.
Lees ook mijn blog over een legaat met of zonder erfbelasting.