Een goed testament hoeft niet lang te zijn. Mijn voorbeeld langstlevende testament voor een echtpaar met kinderen past op één pagina en regelt alle standaard onderwerpen. In dit blog leg ik uit hoe een testament op de langstlevende werkt. We gaan kijken naar de erfbelasting en het uitsluiten van de koude kant. En ik leg uit hoe je met een slim testament ook nog zorgkosten kunt besparen.
Gaan jullie binnenkort naar de notaris voor een testament? Bereid je dan voor op het gesprek door de video hieronder te bekijken. Daarin komen alle onderwerpen aan de orde die je normaal gezien bij de notaris bespreekt.
Het modelgezin van Jan en Ineke
We beginnen met een simpel voorbeeld. Jan en Ineke zijn beiden 68 jaar oud en al 40 jaar met elkaar getrouwd in gemeenschap van goederen. Ze hebben samen een dochter van 32 en een zoon van 36. De dochter is in 2015 getrouwd en inmiddels is er een kindje op komst. De zoon is nog vrijgezel. Jan en Ineke hebben een koopwoning met een WOZ waarde van € 270.000 en een hypotheek van € 110.000. Op de spaarrekening staat € 20.000.
In 2019 hebben ze bij de notaris een standaard langstlevende testament getekend, met dezelfde inhoud als het voorbeeld hieronder.
Wat is een langstlevende testament?
Een langstlevende testament zorgt voor bescherming bij overlijden. Dit betekent dat de erfenis eerst naar de langstlevende gaat en daarna pas naar de kinderen. De kinderen erven in ruil daarvoor een “tegoedbon”. Dit is een renteloze schuld van de langstlevende aan de kinderen. De kinderen mogen deze schuld pas opeisen als de laatste van beide ouders overlijdt.
Stel dat Jan als eerste overlijdt. Ineke blijft in dat geval goed verzorgd achter. Want zij erft alles wat Jan nalaat. Ze mag zelf beslissen wat ze met de erfenis doet. Zo heeft Ineke bijvoorbeeld geen handtekening van de kinderen nodig om het huis te verkopen. Want zij is na het overlijden van Jan de enige eigenaar van het huis. Ze mag het vermogen zelfs helemaal opmaken als ze dat wil. De kinderen kunnen daar niks tegen doen omdat hun vordering nog niet opeisbaar is.
Hoe groot is die schuld aan de kinderen eigenlijk? De totale gemeenschap heeft een waarde van € 180.000. Dit is de overwaarde van het huis plus het spaargeld. De erfenis van Jan is de helft van dit bedrag, dus € 90.000. Want de andere helft was al van Ineke. Jan laat drie erfgenamen achter, zijn vrouw en beide kinderen. Dit betekent dat de kinderen een “tegoedbon” erven van € 30.000 per persoon.
In het voorbeeld langstlevende testament hieronder staan de volgende standaard clausules:
- Herroeping van vorige testamenten.
- Rechtskeuze voor Nederlands recht.
- Benoeming erfgenamen.
- Bescherming langstlevende.
- Uitsluiten van de koude kant.
- Opeisbaarheid vordering bij opname verpleeghuis.
Wat kost een testament op de langstlevende?
In een eenvoudige situatie heb je geen ingewikkelde akten nodig. Een lang testament hoeft niet beter te zijn dan een kort testament. Het opnemen van clausules die je niet nodig hebt, kan zelfs leiden tot hogere kosten en meer erfbelasting. Het loont dus om kritisch te kijken naar de inhoud, ook als er niks aan de hand is. Elk notariskantoor werkt met zijn eigen model testamenten. De meeste modellen zijn langer dan het voorbeeld langstlevende testament hierboven. Maar in de basis zijn de opgenomen clausules hetzelfde.
Wist je dat je tot wel 50% kunt besparen op de kosten van een testament door een paar offertes op te vragen voordat je een notaris kiest? De tarieven van notarissen bij jou in de buurt vind je op de pagina Testament 2 personen. Vul een plaatsnaam in en je ziet meteen hoeveel geld je kunt besparen. Veel echtparen laten tegelijk met hun testament ook een levenstestament maken. Dat is een volmacht die je uit voorzorg verleent voor het geval je later geen handtekening meer kunt zetten. Heb je nog geen levenstestament? Vermeld dit dan in de beschrijving bij de aanvraag voor je offerte en vraag om een combi korting. Het kost maar een paar minuten en scheelt serieus veel geld.
Hoe zit het met de erfbelasting?
Jan en Ineke maakten zich veel zorgen over de erfbelasting. Volgens de notaris is dat niet nodig. Want bij een gemiddeld vermogen is de erfbelasting veel lager dan de meeste mensen denken.
Hierboven heb je al gelezen dat de kinderen ieder een vordering erven van € 30.000. Dat is een stuk lager dan Jan en Ineke dachten. Dit komt omdat je voor de erfbelasting uitgaat van de WOZ waarde, die bijna altijd lager is dan de marktwaarde. En je rekent maar met de helft van het vermogen. Want de andere helft van de gemeenschap van goederen was al van de langstlevende. Dat deel vererft dus niet. Vervolgens mag je nog een keer twee bedragen van die € 30.000 afhalen voordat je de erfbelasting berekent.
Eerst gaat er een soort “korting” van af omdat het kind nog moet wachten op zijn erfdeel. Want een euro die je pas over 10 of 20 jaar krijgt, die is op dit moment geen euro waard. Onderaan deze pagina legt de belastingdienst uit hoe dat werkt. En na deze “korting” gaat er nog een vrijstelling van af. Als Jan overlijdt, zijn de twee bedragen die er af gaan zo groot dat Ineke en de kinderen € 0 erfbelasting betalen! Wil je precies weten hoe het zit met de erfbelasting bij het eerste overlijden? Bekijk dan deze video die ik speciaal over dit onderwerp heb gemaakt.
De koude kant uitsluiten
Je wilt natuurlijk niet dat je schoonkind er met de erfenis vandoor gaat bij een scheiding. Dit geldt ook voor Jan en Ineke. In 2018 is de beperkte gemeenschap van goederen ingevoerd. Maar hun dochter is al in 2015 getrouwd. Zij heeft dus nog een volledige gemeenschap van goederen. Want de nieuwe wet geldt alleen voor nieuwe stellen.
Jan en Ineke hebben daarom een privé clausule opgenomen in het testament. Dit betekent dat de erfenis niet in een gemeenschap van goederen valt. Hun schoonzoon heeft hierdoor geen recht op de erfenis.
Maak niet de fout om te denken dat je geen testament meer hoeft te maken omdat de wet is gewijzigd. Is je kind vóór 2018 getrouwd of een partnerschap aangegaan? Dan is het uitsluiten van de koude kant nog steeds van belang.
Als je naar het verpleeghuis gaat
Jan en Ineke hebben met de notaris ook gesproken over de eigen bijdrage voor het verpleeghuis. Ze hebben gehoord dat je daarover iets in je testament kunt zetten. Je hoeft dan niet het huis “op te eten” als je later zorg nodig hebt.
Hierboven heb je gelezen dat de kinderen hun vordering pas mogen opeisen als de laatste van beide ouders overlijdt. Dat is wat er in de wet staat. Maar in je testament mag je nog meer gevallen opnemen waarin de kinderen hun deel krijgen. Bijvoorbeeld het geval dat de langstlevende naar het verpleeghuis gaat. Alles wat je op dat moment aan de kinderen geeft, telt daarna niet meer mee voor de eigen bijdrage.
De notaris heeft verteld dat dit inderdaad zo werkt. Maar daarvoor is wel nodig dat je ook een levenstestament maakt. Dat is een volmacht aan de kinderen waarmee ze later het huis mogen verkopen en een schenking kunnen doen. Alleen een testament is dus niet voldoende om je vermogen weg te kunnen sluizen. Daar hoefden Jan en Ineke niet lang over na te denken. Dit hebben ze dus ook geregeld bij de notaris.
Meer lezen?
- Bekijk ook dit speciale testament waarmee je nog meer zorgkosten kunt besparen!
- Is jouw erfenis groter dan de vrijstelling? In deze tabel kun je zelf opzoeken of je rijk genoeg bent voor een opvullegaat.
- Dit zijn de 6 opties voor het uitsluiten van de koude kant. Welke kies jij?
- Nog geen levenstestament geregeld? Check dan hier mijn Top 10 Tips.
- In deze tabel kun je zelf opzoeken of een tweetrapstestament zin heeft voor jou.
- Heb je nog geen testament? Dan mag je kind in deze 6 gevallen de erfenis meteen opeisen.
- Lees dit blog als je meer wilt weten over de beperkte gemeenschap van goederen.
- Op deze 6 websites kun je zelf een testament maken.
- Dit is wat kan gebeuren als je niet nadenkt over een rente in je testament.
Veelgestelde vragen:
Wat is een langstlevende testament?
Een langstlevende testament zorgt voor maximale bescherming bij overlijden. Het betekent dat de erfenis eerst naar de langstlevende gaat en daarna pas naar de kinderen. De kinderen erven in ruil daarvoor een “tegoedbon”. Dit is een renteloze schuld van de langstlevende aan de kinderen. De kinderen mogen deze schuld pas opeisen als de laatste van beide ouders overlijdt.
Check mijn blog voor meer uitleg en een voorbeeld testament op de langstlevende.
Hoeveel erfbelasting betaal je met een langstlevende testament?
Bij een normaal vermogen valt de erfbelasting mee. Dit komt omdat de “tegoedbon” lager is dan de meeste mensen denken. Maar een klein deel van de erfenis is belast. Laat je een grote erfenis na? Dan kun je de erfbelasting uitstellen met een speciale clausule in je langstlevende testament.
In dit blog leg ik uit hoeveel erfbelasting je betaalt met een standaard testament.
Of bekijk deze tabel waarin je zelf kunt opzoeken of je rijk genoeg bent voor een opvullegaat.
Kan de langstlevende alles opmaken?
De langstlevende erft normaal gezien alles en mag zelf beslissen wat hij of zij daarmee doet. Zo heb je bijvoorbeeld geen handtekening van de kinderen nodig om het huis te kunnen verkopen. Want je bent als langstlevende de enige eigenaar van het huis. Je kan als langstlevende zelfs alles opmaken als je dat wilt. De kinderen kunnen daar niks tegen doen omdat hun vordering nog niet opeisbaar is.
Je kunt ook in je testament zetten dat de erfenis naar de kinderen gaat zodra de langstlevende in het verpleeghuis zit.
Wat zijn de kosten van een langstlevende testament voor een echtpaar?
Voor twee testamenten en twee levenstestamenten betaal je bij de meeste notarissen een bedrag tussen € 750 en € 1.250. Wil je vooraf weten welke notaris bij jou in de buurt de goedkoopste is? Vraag dan een offerte op bij een aantal notarissen. Vermeld dat je een echtpaar bent en dat je ook een levenstestament wilt laten maken. Want als je beide akten in één keer regelt, dan krijg je meestal een mooie korting.