Stappenplan kindsdeel opeisen bij opname verzorgingshuis

Als oudere stellen ergens een hekel aan hebben, dan is het wel dat ze hun vermogen moeten opeten zodra ze zorg nodig hebben. Het is zuur dat iemand die niet zuinig leeft alles gratis krijgt, terwijl jouw spaarzaamheid wordt bestraft met een hogere eigen bijdrage. In testamenten staat daarom vaak dat de kinderen het kindsdeel mogen opeisen bij opname van de langstlevende ouder in een verzorgingshuis. Maar alleen dit stukje tekst in je testament is daarvoor niet niet voldoende. Er zijn nog een paar extra stappen die je moet zetten om je vermogen uit handen van de overheid te houden.

Waarom het kindsdeel opeisen bij opname in een verzorgingshuis?

Sinds 2013 betaal je voor zorg weer een eigen bijdrage op basis van je vermogen. Veel ouderen weten dat dit vroeger ook het geval was.

In de jaren ’90 hadden we de Wet op de bejaardenoorden. In die tijd moest je ook een eigen bijdrage betalen op basis van je vermogen. Alles wat je in de 5 jaar daarvoor had weggeven, telde mee als eigen vermogen alsof je het nog had. Je kon de eigen bijdrage dus niet verlagen door schenkingen te doen. Daarom bedacht het notariaat een slimme truc. Als echtpaar kon je in een testament zetten dat de kinderen het kindsdeel mochten opeisen bij opname van de langstlevende in het verzorgingshuis. Daardoor daalde het vermogen, zonder dat er sprake was van een schenking. En dus ging de eigen bijdrage omlaag.

Met ingang van 2013 is de eigen bijdrage weer terug en kun je deze, net als in de jaren ’90, verlagen met een slim testament. Zijn jullie een echtpaar dat wil weten hoe je dit het beste kunt regelen bij de notaris? Bekijk dan de video hieronder waarin ik uitleg waar je op moet letten:

Wil jij het precies zo regelen als in de video hierboven? Dan heb je een notaris nodig die voor jullie twee testamenten en twee levenstestamenten maakt. In totaal heb je dus 4 akten nodig. Vraag eerst een paar offertes aan voordat je een notaris kiest. Want de tarieven verschillen enorm en veel notarissen geven een combi korting als je meerdere zaken in één keer regelt. Het opvragen van een vrijblijvende offerte kan heel gemakkelijk op de pagina Testament 2 personen. Denk er aan om bij de aanvraag te vermelden dat je ook de extra kosten voor een levenstestament wilt weten. Het kost maar een paar minuten om een offerte aan te vragen en je bespaart er een hoop geld mee!

Stap 1: Zorg dat je testament op orde is

Veel stellen boven de 60 jaar hebben al een testament. Dit komt doordat ze in de jaren ’80 of ’90 een huis hebben gekocht en toen meteen een testament hebben geregeld. In die tijd stond er nog geen langstlevende regeling in de wet. Daarom was het gebruikelijk om een testament te maken.

Als je een testament hebt uit de jaren ’80 is de kans groot dat er een vruchtgebruik regeling in staat. In dat geval zou ik altijd kiezen voor een nieuw testament. Heb je in de jaren ’90 een testament gemaakt? Dan heb je waarschijnlijk een modern testament waar in staat dat de kinderen hun deel mogen opeisen als de langstlevende daarmee zorgkosten bespaart.

Maak niet de fout om te denken dat je geen testament nodig hebt of dat je oude testament goed genoeg is. Zonder testament valt er voor de kinderen niks op te eisen. Met je oude testament uit de jaren ’90 kunnen de kinderen wel wat opeisen, maar haal je er niet het maximale uit. Het is verstandig om een nieuw testament te maken en daarin het volgende te regelen:

  1. Zet in het testament dat de kinderen hun deel mogen opeisen zodra de langstlevende naar een instelling verhuist. Koppel de opeisbaarheid dus niet aan de eigen bijdrage maar aan de verhuizing.
  2. Maak de erfdelen van de kinderen zo groot mogelijk.
  3. Zet in het testament dat de erfdelen groeien met een jaarlijkse rente.

In de video hierboven leg ik uit waarom het slim is om dit in je testament te zetten. In het gratis model testament hieronder zijn alle drie punten opgenomen:

kindsdeel opeisen bij opname verzorgingshuis
klik op de afbeelding voor een pdf

Stap 2: Zorg dat je levenstestament op orde is

Steeds vaker eindigt het leven met een periode van wilsonbekwaamheid. Als je zelf geen handtekening meer kunt zetten, dan moet iemand anders dat voor je doen. Dit kan bijvoorbeeld een bewindvoerder zijn die je kinderen laten benoemen door de kantonrechter. Het nadeel daarvan is dat de bewindvoerder een aantal beslissingen niet mag nemen zonder machtiging van de kantonrechter. Bijvoorbeeld het verkopen van je huis en het weggeven van je geld. Voor dat laatste krijgt de bewindvoerder vaak geen toestemming. En dat is vervelend, want dat wil je juist wel als je in het verzorgingshuis zit.

Een levenstestament is een notariële akte waarin je een bijna onbeperkte volmacht geeft aan elkaar en de kinderen. Als je wilt dat de kinderen bij jouw opname in het verpleeghuis het kindsdeel kunnen opeisen, dan zou ik het volgende regelen bij de notaris:

  1. Maak beiden een levenstestament.
  2. Benoem elkaar over en weer tot gevolmachtigde en de kinderen samen tot reserve gevolmachtigden.
  3. Laat de volmacht direct ingaan zodat hij in elk scenario werkt.
  4. Neem in de volmacht op dat de gevolmachtigde schenkingen mag doen aan je kinderen.

Misschien denk je dat dit laatste overbodig is, omdat in je testament al staat dat de kinderen hun deel krijgen. In dat geval zie je over het hoofd dat jullie ook beiden wilsonbekwaam kunnen worden. Dan heb je niks aan de clausules in je testament omdat er nog niemand is overleden. Dankzij je levenstestament kun je in dat geval toch het vermogen afbouwen omdat de kinderen een schenking mogen doen aan zichzelf. In het gratis voorbeeld hieronder zijn alle bovenstaande punten opgenomen:

kindsdeel opeisen dementie

Stap 3: Maak een plan en deel dat met de kinderen

Stel je voor, alles staat perfect op papier maar de kinderen weten dat niet. Dan komen ze dus ook niet in actie als het zover is, of ze nemen verkeerde stappen. Je wilt niet dat je kind een bewind aanvraagt omdat hij of zij niet weet dat er een volmacht klaar ligt. Of nog erger, dat de kinderen onderling ruzie krijgen over het wegsluizen van jouw geld. Bespreek daarom duidelijk met de kinderen wat jullie willen en hoe je dat op papier gaat zetten.

Sommige ouders vinden het fijn als één van de kinderen mee gaat naar de notaris. Bij de ondertekening van de akten mag verder niemand aanwezig zijn. Maar de meeste notarissen doen er niet moeilijk over als je een kind meeneemt naar de eerste afspraak. Stem dat wel van tevoren af met het kantoor. Want er zijn ook notarissen die streng in de leer zijn en de kinderen weg sturen.

Wat ik zelf altijd adviseer, is om de concept stukken door te sturen aan de kinderen. Wat je ook kunt doen is de pagina die je nu leest met de kinderen delen. Want de uitleg, opties en voorbeelden op deze pagina zullen weinig afwijken van wat de notaris voor je maakt. Tenminste, dat hoop ik dan maar. Want er zijn nog altijd notarissen die akten en brieven maken waar niemand wat van snapt.

Meer lezen?

Vond je deze uitleg nuttig? Deel de informatie dan met andere stellen in je omgeving. Een goede tip van jou kan ze later een hoop zorgen besparen.

Veelgestelde vragen:

Hoe voorkom je dat je erfenis naar de zorgkosten gaat?

Om te voorkomen dat je erfenis naar de zorgkosten gaat, is het belangrijk om je vermogen op tijd weg te sluizen naar de kinderen. Dat kan met een slim testament en een notariële volmacht in een levenstestament. Honderdduizenden Nederlanders hebben dat al geregeld sinds de verhoging van de eigen bijdrage in 2013.

Kun je ook zonder notaris de eigen bijdrage verlagen?

Ja en nee. Zolang de langstlevende nog wilsbekwaam is, kan hij of zij zelf een schenking doen aan de kinderen. Maar dat is fiscaal een stuk minder gunstig dan de verplichte uitbetaling van een erfenis. Dat laatste kan alleen als het in een testament staat. En daarvoor heb je dus een notaris nodig. Wanneer je wilsonbekwaam wordt, is een schenking nog steeds mogelijk als je een levenstestament hebt. Ook daarvoor heb je een notaris nodig.