Inferieure making? Dit betekent het

Stel je wilt een kind onterven en zorgen dat het zo weinig mogelijk krijgt. Dan kun je overwegen om aan het onterfde kind iets te legateren wat het niet wil hebben. Bijvoorbeeld roerende zaken waar niemand op zit te wachten. Notarissen noemen dat een “boedelbak clausule”. Als het kind de inhoud van de boedelbak verwerpt, gaat de waarde van de legitieme portie af. Je kunt het onterfde kind ook dwars zitten door iets na te laten onder bijzondere voorwaarden. Als zulke voorwaarden te ver gaan, spreken we van een inferieure making. Een kind mag een inferieure erfstelling of legaat verwerpen zonder dat de waarde van de legitieme af gaat.

Wat is een inferieure making?

Een inferieure making is een erfstelling of een legaat waarop een voorwaarde, last of bewind rust of ten laste waarvan (sub)legaten zijn gemaakt die verplichten tot iets anders dan de betaling van een geldsom.

• Van een voorwaarde is bijvoorbeeld sprake als op de erfstelling een zogenoemde “tweetrapsmaking” rust. Dat is een ontbindende voorwaarde die de erfgenaam beperkt in zijn recht om het geërfde vermogen aan iemand anders te schenken of na te laten.
• Een last is een verplichting die je aan een erfgenaam of legataris oplegt die uit iets anders bestaat dan de uitvoering van een (sub)legaat. Een voorbeeld is dat je aan een kind € 10.000 nalaat onder de last om binnen een maand na je overlijden een marathon te voltooien. Lukt dat niet? Dan vervalt het legaat.
• Wanneer je iets nalaat onder een bewind mag het kind niet zelf beslissen wat het met de erfenis gaat doen.
• Een (sub)legaat dat niet verplicht tot de betaling van een geldsom is bijvoorbeeld een testament waarin je aan kind A een bedrag nalaat onder de verplichting om zijn racefiets aan kind B te geven.

In al deze gevallen is er dus sprake van een inferieure making.

Te laat opeisbaar of niet verhaalbaar

Voor een legaat geldt ook nog dat het inferieur is indien het te laat opeisbaar is of wanneer het gemaakt is ten laste van een erfgenaam wiens erfdeel te klein is om daaruit het legaat te voldoen. Op de eerste situatie is nog wel een uitzondering. Het onterfde kind dat een legaat krijgt in de vorm van een vordering op de langstlevende partner, moet in beginsel genoegen nemen met de niet-opeisbaarheid (meer info).

• Frans is alleenstaand en heeft twee kinderen, Margriet en Annika. Zijn vermogen is € 100.000. Hij onterft Margriet ten gunste van Annika. Aan Margriet laat hij € 25.000 na in de vorm van een legaat. Precies het bedrag van haar legitieme portie. Maar in het testament staat dat Margriet dit bedrag pas mag opeisen nadat Annika overlijdt. Hierdoor is het legaat inferieur.
• Christine woont al 20 jaar samen met Kees. Ze hebben bij de notaris een samenlevingscontract getekend. Christine heeft één zoon, Berend. In haar testament benoemt ze Kees tot enig erfgenaam. Aan Berend legateert ze een groot geldbedrag. Maar in het testament staat dat hij dit pas krijgt na het overlijden van Kees. Deze making is wel inferieur maar het heeft geen zin om deze te verwerpen. Want net als het legaat, is de legitieme portie niet opeisbaar.

Wat is het gevolg van een inferieure making?

Een inferieure erfstelling of legaat kan door een kind verworpen worden zonder dat het van de legitieme portie af gaat. Een kind kan hierdoor verlost worden van de voorwaarde, de last, het bewind of het (sub)legaat.

• Hendrik heeft zijn zoon Arend tot enig erfgenaam benoemd, waardoor zijn andere zoon Bert is onterfd. De legitieme portie van Bert is € 50.000. Hendrik heeft € 50.000 in zijn testament aan Bert gelegateerd onder een bewind. Bert verwerpt dit legaat en doet een beroep op de legitieme. Hij krijgt nog steeds € 50.000 maar nu zonder een bewind.
• Johanna heeft haar dochter Linda tot enig erfgenaam benoemd, waardoor haar andere dochter Kim is onterfd. De legitieme portie van Kim is € 50.000. Johanna heeft € 75.000 in haar testament aan Kim gelegateerd met daarop een tweetrapsmaking. Kim staat nu voor een lastige keuze. Ze kan het legaat accepteren en € 75.000 krijgen met een voorwaarde of ze kan het legaat verwerpen en op grond van de legitieme € 50.000 krijgen zonder een voorwaarde.
• Carel is een bekende kunstverzamelaar en heeft twee kinderen, Esther en Bas. Hij benoemt Esther tot erfgenaam voor 75% en Bas tot erfgenaam voor 25%. Het erfdeel van Bas staat levenslang onder bewind. Esther is tot bewindvoerder benoemd. Bas staat nu voor een moeilijk dilemma. De erfstelling is inferieur maar hij wordt bij aanvaarding wel mede eigenaar van de kunstcollectie. Als hij verwerpt, is hij van het bewind af en krijgt hij alleen maar een geldbedrag. Alle kunst gaat in dat geval naar Esther.

Het ongeschikte of onmachtige kind

Je kunt om verschillende redenen kiezen voor een bewind. Carel in het voorbeeld hierboven stelt misschien een bewind in omdat hij zijn kunstverzameling bij elkaar wil houden. Hendrik heeft het bewind misschien wel ingesteld omdat Bert in de schulden zit en niet met geld om kan gaan. Voor dit laatste geval bevat de wet een speciale regeling:

Wel of niet verwerpen?

Verwerp nooit een inferieure making zonder overleg met een deskundige, zoals een notaris of een erfrecht advocaat. Want de regels hierover zijn gewoon heel erg lastig. Er zijn veel voorwaarden, uitzonderingen en termijnen waar je op moet letten. Een stomme fout kan tot gevolg hebben dat je helemaal niks krijgt. Zo moet je bij de verwerping direct aangeven dat je de legitieme wilt ontvangen. Als je dat vergeet omdat je het niet weet, kun je de verwerping niet terugdraaien. Want vernietiging van een verwerping wegens dwaling is uitgesloten in het erfrecht.

Meer lezen?

• Hier moet je op letten als je een kind onterft.
• Met deze 10 tips krijgt je onterfde kind zo weinig mogelijk.
• Ben je onterfd? Hier vind je een stappenplan voor je legitieme portie.
• Bekijk ook de video’s over onterving en de legitieme op mijn YouTube kanaal.

Veelgestelde vragen: