In de wet staat wat de rechten en plichten zijn van de executeur. Maar een plan van aanpak zal je er niet in vinden. Dit komt omdat elk geval anders is. Een erfenis kan groot of klein zijn. En er kunnen wel of geen problemen zijn om op te lossen. Met deze handleiding help ik je als executeur testamentair een stukje op weg. Een goed begin is het halve werk, dus lees vooral verder.
Tip! Bekijk ook de video’s over de executeur op mijn YouTube kanaal!
Het aanvaarden van je taak
De eerste beslissing die je neemt, is of je wel of geen executeur wilt zijn. Je bent pas executeur op het moment dat je de benoeming aanvaardt. Dit kan pas na het overlijden. Je hoeft geen executeur te zijn als je dit niet wilt. Ook als je bij leven had beloofd om het wel te doen. Denk aan het geval dat je gezondheid het niet meer toestaat. Of het geval dat de erfenis er heel anders uit ziet dan toen je gevraagd werd om executeur te zijn. Wanneer je eenmaal executeur bent, mag je er niet meer mee stoppen. Als je er van af wilt, dan moet je dit vragen aan de kantonrechter. Gelukkig kan dat wel zonder advocaat.
- Zo kom je er achter waar het laatste testament ligt.
- Lees dit blog als je nog niet weet of je executeur wilt zijn.
- Meer info over hoeveel een executeur verdient.
De eerste stappen die je meteen moet nemen
Uiteraard moet je meteen aan de slag met het regelen van de uitvaart. Maar er zijn meer zaken die je niet kunt uitstellen. Deze verschillen per geval.
Weet je niet wie er een pasje of een volmacht heeft van de bankrekening? Stel de bank dan snel op de hoogte van het overlijden. Hierdoor wordt de rekening geblokkeerd. Dit kun je doen met de akte van overlijden. Deze akte van de gemeente kun je opvragen bij de uitvaartverzorger.
Als executeur is het je taak om de erfenis te beheren. Zorg er dus voor dat je alle sleutels van het huis en de auto krijgt. Ben je er niet zeker van of iemand anders nog een sleutel heeft? Dan kun je de sloten laten vervangen. Sta er ook bij stil dat de inboedel niet meer verzekerd is tegen diefstal als er niemand in het huis woont. Zorg er in dat geval voor dat alles van waarde op een veilige plek komt te liggen.
Verwacht je nog veel post maar moet je de sleutel van de woning snel inleveren? Dan kun je de post door laten sturen. Helaas horen we daar veel klachten over. Dus probeer hierover ook goede afspraken te maken met de verhuurder of de nieuwe bewoner.
- Tips op de site van de RDW over het erven van een auto.
- Info van de Rabobank, ING en ABN AMRO bij overlijden.
- Info van PostNL over de Nabestaandenservice.
Naar de notaris
Ben je nog niet eerder executeur geweest of zit je met vragen? Maak dan snel een afspraak bij de notaris. Je moet daar toch al naar toe voor de verklaring van executele dus het heeft geen zin om dit uit te stellen. De notaris kan je op weg helpen met tips en een handleiding op maat voor jou als executeur testamentair.
Het informeren van de erfgenamen
Het is normaal om de erfgenamen ten minste drie keer info te sturen over de erfenis.
- De notaris stuurt alle erfgenamen een kopie van het testament met de vraag of ze de erfenis aanvaarden.
- De executeur stuurt de erfgenamen een voorlopig overzicht van de bezittingen en schulden. Dit wordt ook wel de boedelbeschrijving genoemd. Soms is het op grond van de wet verplicht om dat bij de notaris op papier te zetten. Overleg met de notaris of dat het geval is. Het eerste overzicht stuur je zo snel mogelijk.
- Ben je klaar met afwikkelen? Dan stuur je de erfgenamen een overzicht van de inkomsten en uitgaven, met daarbij een uitleg als dat nodig is. Dit wordt ook wel de rekening en verantwoording genoemd. Als je slim bent laat je alle betalingen via één rekening van de overledene lopen. Op die manier heb je een kasboekje dat je in pdf formaat aan de erfgenamen kunt sturen.
- Zo kun je als erfgenaam een executeur aanpakken die niks laat weten.
- Voor de boedelbeschrijving kun je dit formulier van de rechtbank gebruiken.
Check alle verzekeringen
De gemiddelde Nederlander heeft wel 8 verzekeringen! Loop als executeur testamentair de checklist hieronder even bij langs. Soms stopt een polis vanzelf. Maar als dat niet zo is, dan moet je zelf in actie komen.
- Zorgverzekering: stopt vanzelf. Soms krijg je wat terug maar vaker moet er nog wat worden betaald.
- Huis en inboedel. De opstalverzekering laat je doorlopen tot en met de dag van de overdracht bij de notaris. Of de inboedelverzekering moet doorlopen en voor hoe lang, dat verschilt per geval.
- Aansprakelijkheid en rechtsbijstand. Neem contact op met de verzekeraar want dit verschilt per geval.
- Autoverzekering. Deze loopt normaal gezien door totdat de auto op een andere naam staat.
- Overlijdensrisicoverzekering. Deze kan afgesloten zijn bij de hypotheek, een doorlopend krediet of andere financiering.
Pensioen
Het pensioen en de AOW stoppen vanzelf. Soms moet een partner of kind nog wel in actie komen. Daarbij kun je denken aan een wezenuitkering of een verzekering die uitkeert bij overlijden.
De belastingen
Als executeur moet je aangifte doen voor de inkomstenbelasting en erfbelasting. De fiscus stuurt als eerste een formulier waarop je kunt aangeven waar de post naar toe mag. Je krijgt daarna vanzelf een F-formulier waarmee je de IB aangifte kunt doen. De erfbelasting aangifte kun je indienen zodra je alle gegevens hebt.
- Meer info van de fiscus over de IB aangifte na overlijden.
- Hier kun je online aangifte doen voor de erfbelasting.
- Zo reken je de erfbelasting uit in 2022 (voorbeelden).
- Zo reken je de erfbelasting uit in 2023 (voorbeelden).
Het verdelen van de spullen
Soms is de inboedel niks waard en mag alles naar de kringloop. Maar is er sprake van kunst, antiek, sieraden of andere spullen van waarde? Dan zal je in overleg met de erfgenamen iets anders moeten verzinnen. Zo maar een paar ideeën:
- Verkoop alles via een veilinghuis.
- Organiseer zelf een veiling waarbij alleen de erfgenamen mogen bieden.
- Laat het taxeren en vraag de erfgenamen wie wat wil overnemen.
- Verloot alles en laat daarna de erfgenamen met elkaar ruilen.
- Meer info over het verdelen van de spullen en wat je kunt doen als je het niet met elkaar eens bent.
- Een executeur hoort binnen 1,5 jaar de erfenis af te wikkelen.
Het verkopen van het huis
Het is normaal dat de executeur de verkoop van het huis regelt. De erfgenamen kunnen de verkoop niet tegen houden als dat nodig is om de schulden te betalen. Meestal zal de woning te koop worden gezet bij een makelaar. Maar dat hoeft niet als een erfgenaam het zelf wil overnemen. Je wilt geen gedoe over de vraag of je het huis wel mag verkopen. Het beste maak je daarom goede afspraken over de verkoop en laat je dat door de notaris vastleggen in een volmacht.
Heb je na het lezen van deze handleiding voor de executeur testamentair nog vragen? Neem dan contact op met een notaris bij jou in de buurt.
