Op 22 december 2022 heeft de Tweede Kamer de nieuwe Pensioenwet aangenomen. Met één onderdeel van de nieuwe wet zullen notarissen niet zo blij zijn. En dat is het partnerbegrip. Want na de invoering op 1 juli 2023 heb je op grond van de wet geen samenlevingscontract meer nodig om elkaar aan te kunnen melden voor het partnerpensioen. Voldoende is dat je 6 maanden samenwoont op hetzelfde adres. Meerdere pensioenfondsen accepteren inmiddels een onderhandse samenlevingsverklaring. Wil jouw pensioenfonds nog steeds dat je een notarieel samenlevingscontract maakt? Neem dan contact op met je vakbond of je pensioenraad want andere fondsen werken er al mee!
Heeft een samenlevingscontract nog wel zin in 2023?
Je had altijd een notarieel samenlevingscontract nodig om vier dingen te kunnen regelen:
- Het worden van fiscaal partner.
- Elkaar kunnen aanmelden voor het partnerpensioen.
- Een testament mogen maken als er kinderen zijn.
- Geen erfbelasting betalen als je korter dan 5 jaar samenwoont.
Het eerste punt is al jaren geleden vervallen. Je bent nu ook fiscaal partner als je samen een kind hebt of samen een huis koopt. Hiervoor hoef je meestal dus geen contract meer te maken. Het derde en vierde punt gelden nog wel. Maar dat is niet voor iedereen van belang. Want als je geen kinderen hebt en langer dan vijf jaar samenwoont, dan doen deze twee punten er niet toe.
Voor kinderloze stellen die al lang bij elkaar zijn, was het tweede punt dus de enige reden om een notarieel samenlevingscontract te maken. En dat punt vervalt dus binnenkort. Het zou daarom best kunnen dat meer stellen gaan kiezen voor een onderhands samenlevingscontract. Simpelweg omdat de wet niet meer eist dat je naar de notaris gaat. Voor een testament heb je natuurlijk nog wel een notaris nodig.
Wat is een samenlevingsverklaring?
De nieuwe Pensioenwet introduceert een nieuw begrip: de samenlevingsverklaring.
Een samenlevingsverklaring is volgens de Pensioenwet een door beide betrokkenen ondertekend document waarin zij verklaren woonachtig te zijn op hetzelfde adres en voor elkaar te zorgen.
Je stuurt de verklaring naar je pensioenfonds en daarna ben je aangemeld voor het partnerpensioen. Het “voor elkaar zorgen” staat ook altijd in een samenlevingscontract. Want de wederzijdse zorgplicht is een wettelijke eis. Zonder deze afspraak mag het geen samenlevingscontract heten.
Een belangrijke ontwikkeling is dat het er op lijkt dat je ook na iemands overlijden nog een samenlevingsverklaring kunt indienen bij het pensioenfonds. Het gebeurt nu regelmatig dat iemand wel een samenlevingscontract heeft maar dat dit niet bekend is bij het pensioenfonds. Bij overlijden krijgt je partner in dat geval geen partnerpensioen. Dit lijkt dus te gaan veranderen onder de nieuwe wet. Als je vergeten bent om het te melden, dan kan je partner ook na jouw overlijden nog een claim leggen op je pensioen.
Meer lezen?
- Bekijk hier een standaard samenlevingscontract met een clausule over partnerpensioen.
- Als je kiest voor een partnerschap hoef je helemaal niet meer naar de notaris.
Veelgestelde vragen:
Wat is een samenlevingsverklaring?
Onder de nieuwe Pensioenwet kun je elkaar aanmelden voor het partnerpensioen met een onderhandse samenlevingsverklaring waarin je verklaart dat je samenwoont en voor elkaar zorgt.
Heeft een samenlevingscontract nog zin na 2023?
Ja, een samenlevingscontract is nog steeds verstandig na 2023. Vooral als je kinderen hebt en een testament wilt maken. Of wanneer je nog geen 5 jaar samenwoont en de erfenis aan je partner na wilt laten. Zonder contract heb je in dat geval nog geen recht op de partnervrijstelling in de erfbelasting.