Een testament is eigenlijk niet compleet zonder de benoeming van een executeur. Want een erfenis wikkelt zichzelf niet af. Daarvoor moet je toch echt iemand aanwijzen. Vroeger kon dat in een zelfgemaakt briefje. Daarin kon je bijvoorbeeld het oudste kind aanwijzen. Maar in 2003 is de wet veranderd en sindsdien mag dit niet meer. Een executeur benoemen kan dus niet meer zonder een bezoek aan de notaris. Gelukkig is de executeur niet de enige persoon die een erfenis kan afwikkelen. Er zijn nog twee andere opties. En daarvoor heb je geen notariële akte nodig. Wil je weten welke twee dat zijn? Lees dan snel verder of bekijk de video hieronder:
Kun je een executeur benoemen zonder testament bij de notaris?
Tot 2003 kon je dus zelf een codicil maken en daarin een executeur benoemen. Je kunt ook in 2023 nog een codicil maken, maar daarin mag je geen executeur meer aanwijzen. Sinds 2003 kan dat alleen in een officieel testament bij de notaris. Hier lees je wat je nog wel in een codicil kunt regelen.
Twee alternatieven voor het benoemen van een executeur
Voor een echte executeur moet je dus een testament maken bij de notaris. Maar er zijn nog een paar andere manieren waarop je iemand kunt aanwijzen om de erfenis af te wikkelen.
Stel je wilt één van de kinderen tot executeur benoemen en de kinderen zijn het eens met jouw keuze. Misschien is het dan wel zonde om kosten te maken bij de notaris. Want je kinderen erven ook zonder testament al van je. En samen kunnen ze na je overlijden een volmacht geven aan één van hen. Dat heet een boedelvolmacht. In een erfenis zonder problemen en met goede verhoudingen werkt een boedelvolmacht net zo goed als een executeursbenoeming.
Als je geen testament maakt en de kinderen na je overlijden ruzie krijgen, is er nog steeds een optie om iemand aan te laten wijzen. Ieder kind kan – als het de erfenis beneficiair aanvaardt – aan de rechter vragen om een vereffenaar te benoemen. De vereffenaar heeft een rol die vergelijkbaar is met de executeur.
Betekent dit dat het onzin is om een executeur te benoemen in je testament? Nou, nee. Het is wel degelijk verstandig. Want voor de benoeming van een vereffenaar moet je erfgenaam naar een advocaat. En dat kost veel meer dan een testament. Bovendien weet je niet wie er vereffenaar wordt. Dit kan bijvoorbeeld een notaris zijn. En als die op uurtarief aan de slag gaat, is het maar de vraag hoeveel geld er na de afwikkeling nog over is voor je erfgenamen!
Het maken van eenvoudig testament kan al vanaf € 255 (bron: de goedkoopste notaris). De meeste notarissen vragen er veel meer voor. Vraag daarom eerst een paar offertes op voordat je een notaris kiest. Dit kan heel gemakkelijk op de pagina Testament. Het kost maar een paar minuten en je bespaart er honderden euro’s mee.
Wie benoemt de executeur?
De meeste mensen weten niet dat er naast de erflater nog twee partijen zijn die een executeur kunnen benoemen. Tegenwoordig staat er standaard in een testament dat de executeur zelf een vervanger mag benoemen. En wat er ook standaard in staat, is dat de kantonrechter een nieuwe executeur mag benoemen.
Denk bijvoorbeeld aan de situatie dat je een testament hebt gemaakt maar dat de executeur vóór jou overlijdt. Dan kun je terug gaan naar de notaris voor een nieuw testament. Maar dit is niet de enige optie. Na je overlijden kan je erfgenaam ook aan de kantonrechter vragen om een nieuwe executeur te benoemen. En dat kan zonder kosten te maken bij een notaris of advocaat.
Wat ik ook vaak zie, is dat iemand twintig jaar geleden iemand heeft benoemd die toen 65 jaar was. Inmiddels is die persoon 85 en eigenlijk te oud om de afwikkeling nog op zich te nemen. Dan kun je iemand anders benoemen in een nieuw testament. Maar dat hoeft niet per se. Want de executeur mag zelf ook een vervanger aanwijzen na je overlijden. Let op: dat laatste is alleen het geval als deze bevoegdheid in je testament staat.
Kan een notaris ook executeur zijn?
Ja, een notaris kan ook executeur zijn. En dat is best bijzonder, want in beginsel mag een notaris natuurlijk niet in een testament staan dat hij zelf maakt. Daarom is in de wet een speciale uitzondering opgenomen. De benoeming tot executeur van een nalatenschap is geen verboden begunstiging. De notaris die je testament maakt, kan het dus ook voor je uitvoeren.
Meer lezen?
- Met deze volmacht kunnen je erfgenamen iemand aanwijzen die de erfenis afwikkelt.
- Dit zijn de rechten en plichten van de executeur.
- Niet tevreden over de afwikkeling? Zo kom je van een executeur af die zijn werk niet goed doet.
- Zo vraag je een vereffenaar aan bij de rechter.
- Klik hier voor een lijst van advocaten die je daarbij kunnen helpen.
Veelgestelde vragen:
Waarom zou je een executeur benoemen?
De executeur is de persoon die de erfenis afwikkelt en het testament uitvoert. Dit zijn 4 redenen waarom je een executeur kunt benoemen:
- Je laat meerdere erfgenamen achter en hebt een voorkeur voor wie de erfenis afwikkelt. Bijvoorbeeld je oudste kind of je beste vriendin.
- Je verwacht dat de erfgenamen niet in staat zijn om na je overlijden zelf een gemachtigde aan te wijzen. Bijvoorbeeld vanwege verstoorde verhoudingen. Daarom benoem je zelf maar een executeur in je testament.
- De erfgenaam mag zelf geen handtekening zetten. Bijvoorbeeld omdat hij of zij nog minderjarig is. In dat geval is het extra belangrijk om een executeur te benoemen.
- In je testament staan alleen goede doelen, waar je geen contact mee hebt. Dan kan ik me voorstellen dat je voor de afwikkeling de notaris of een familielid tot executeur benoemt.
Kunnen erfgenamen een executeur benoemen?
Er zijn drie partijen die een executeur kunnen benoemen:
- De testateur kan een executeur benoemen in het testament.
- Als het testament dit toestaat, mag de executeur na het overlijden zelf een vervanger benoemen.
- Normaal gezien staat ook in het testament dat de kantonrechter een nieuwe executeur kan benoemen. Denk aan het geval dat de executeur wat overkomt tijdens de afwikkeling.
De erfgenamen kunnen dus geen executeur benoemen. Wat ze wel kunnen doen, is een boedelvolmacht geven aan één van de erfgenamen of een derde partij. Op die manier kunnen ze toch iemand aanwijzen die de erfenis mag afwikkelen.
Wat kost het benoemen van een executeur?
Het maken van een eenvoudig testament kan vanaf een paarhonderd euro. Wanneer je verder niks wilt regelen, vallen de kosten voor het benoemen van een executeur mee. Voordat je een notaris kiest, kun je online een paar offertes opvragen. Het kost maar een paar minuten en je bespaart er een hoop geld mee.
Wie is executeur als er geen testament is?
Is er geen testament? Of is er een testament waarin wel erfgenamen zijn benoemd maar geen executeur? In dat geval kunnen de erfgenamen elkaar een volmacht geven zodat één van hen de erfenis kan afwikkelen. Dit heet een “boedelvolmacht”. De erfgenamen kunnen dat na het overlijden regelen bij de notaris.