Estate planning is de kunst van het overdragen van je vermogen naar de volgende generatie. Dit zijn de 10 beste trucs die je estate planner daarvoor in de aanbieding heeft.
1. De extra grote papieren schenking
In 2009 hebben Cor en Adrie 10 miljoen over gehouden aan de verkoop van hun bedrijf. Als ze niks met dat geld doen, dan gaat er later 20% erfbelasting van af. Dat is 2 miljoen euro die ze liever zelf houden. Want belasting hebben ze al genoeg betaald. Daarom zijn ze in gesprek gegaan met een Estate Planner van hun bank. Ze kregen het advies om bij leven zoveel mogelijk weg te geven met 10% schenkbelasting. Een papieren schenking is daarvoor de beste optie, omdat je dan ook zonder belasting rente mag betalen aan de kinderen.
In 2010, 2011 en 2012 hebben ze aan hun drie zonen een zo groot mogelijk bedrag schuldig erkend. Elk jaar betalen ze daarover 6% rente. Met een beetje papierwerk en een paar duizend euro aan kosten, hebben ze hierdoor in 10 jaar tijd 2,5 ton belasting bespaard.

2. Renteclausule in je testament
Frank (55) en Annelies (50) zijn getrouwd en hebben twee kinderen. Ze hebben beiden een goede baan en samen een koophuis. Op het eerste gezicht is het een heel normaal gezin. Maar Frank is al dertig jaar bezig met beleggen en heeft daarmee een klein fortuin opgebouwd. Zijn aandelen zijn inmiddels meer dan € 5.000.000 waard en het groeit nog steeds. De kinderen zitten op de middelbare school, dus voor schenken is het veel te vroeg. Voor Frank en Annelies is een slim testament het beste idee. Van hun estate planner kregen ze het advies om daarin een hoge rente op te nemen, waardoor de erfbelasting mogelijk halveert.
Een afspraak over de rente werkt als volgt. Wanneer Frank overlijdt, gaat de hele erfenis eerst naar Annelies. Zij houdt in ruil daarvoor een schuld aan de kinderen. Daarover betaalt ze geen rente. Maar een rente bijtellen mag wel. Met een renteclausule in het testament wordt de schuld steeds hoger. Je betaalt dus geen rente maar telt hem op bij de schuld. Stel dat Annelies 12 jaar na Frank overlijdt. De schuld aan de kinderen is dan zoveel gegroeid dat de erfenis van Annelies € 0 bedraagt. Met een testament van een paar duizend euro besparen ze bijna een half miljoen euro erfbelasting.

3. De gemeenschap van goederen
Steeds minder stellen gaan trouwen. En als je wel trouwt, dan krijg je sinds 2018 geen volledige gemeenschap van goederen meer. Hierdoor ontstaat er een verschil in vermogen tussen beide echtgenoten. En dat is fiscaal gezien niet gunstig. Want bij een verschil in vermogen betaal je meer erfbelasting. Op dit moment is dat nog niet zo’n thema voor estate planners. Maar in de toekomst zullen rijke stellen standaard huwelijkse voorwaarden maken met een finaal verrekenbeding. Dit is de afspraak dat bij overlijden alles door de helft gaat.
Richard en Patricia zijn getrouwd in 2018. In 2019 heeft Richard van zijn vader 5 huizen geërfd die samen 1,3 miljoen waard zijn. Op grond van de huidige wet is dit privé vermogen van Richard. Hij heeft een lening moeten afsluiten bij de bank om de erfbelasting te kunnen betalen. Richard wil beslist niet dat Patricia nog een keer naar de bank moet als hij overlijdt. Gelukkig heeft de notaris hiervoor een oplossing. Richard en Patricia kunnen in huwelijkse voorwaarden afspreken dat Patricia bij overlijden recht heeft op de helft van de huizen. Dit kan zonder erfbelasting. De andere helft erft zij op grond van Richard zijn testament. Ook dat kan zonder erfbelasting omdat zij een vrijstelling heeft van € 723,526.

4. Certificeren
Belasting besparen is niet het enige doel van estate planning. Een ondernemer wil meestal alles nalaten aan zijn kinderen. Maar wat als die nog te jong zijn om je bedrijf te leiden?
Peter is gek op ondernemen. Hij heeft meerdere bedrijven opgebouwd en neemt regelmatig een concurrent over. Inmiddels hangen er onder zijn holding meer dan twintig BV’s met in totaal 250 man personeel. Er zijn drie mensen die alles van het bedrijf weten: Els, de accountant, Frans, de advocaat en Michiel, de CEO. Peter heeft vorig jaar zijn aandelen gecertificeerd. Dit betekent dat een stichting nu de enige aandeelhouder is.
Als Peter overlijdt, erven zijn kinderen Daan en Julia de certificaten die de stichting uitgeeft in ruil voor de aandelen. De kinderen worden dus eigenaar van het bedrijf. Maar het stemrecht op de aandelen ligt bij de stichting. Het bestuur van de stichting bestaat uit Daan, Julia, Els, Frans en Michiel. Samen bepalen ze de koers van het bedrijf als Peter wat overkomt.

5. De familiebank
Gerrit heeft zijn schaapjes op het droge. Hij heeft zijn hypotheek afgelost en kan prima leven van zijn pensioen. Wanneer hij in 2021 een miljoen euro erft van zijn tante, vraagt hij zich af hoe hij dit geld aan het werk kan zetten. Gerrit wil zijn drie kinderen wel helpen met het kopen van een huis. Hij is daarom naar een estate planner gegaan voor het opzetten van een familiebank.
De drie kinderen hebben elk een appartement gekocht van € 325.000. Gerrit schenkt elk kind daarvoor € 100.000 zonder belasting. De rest leent hij aan ze. Elk jaar scheldt hij op de lening een bedrag kwijt. Ook dat kan zonder belasting. Na verloop van tijd is er één miljoen euro naar de kinderen gegaan zonder een cent belasting.
Let op: de eenmalige grote vrijstelling blijft, maar gaat wel een stuk omlaag. Ook gaat de belasting in Box 3 flink omhoog. Waarschijnlijk blijft het op de lange termijn gunstig om een groot bedrag te schenken. Zelfs als je kind daarover belasting betaalt.
6. Bedrijfsopvolging
De grootste vrijstelling in de erf- en schenkbelasting is ook de meest ingewikkelde. Een bedrijf schenken of nalaten aan je kind kan meestal zonder belasting. Het is een traject van jaren waarbij je een goede adviseur nodig hebt. Net als de eenmalig verhoogde vrijstelling ligt ook de regeling voor de bedrijfsopvolging onder vuur. Veel ondernemers zullen daarom de opvolging versnellen en het bedrijf eerder overdragen aan de kinderen.
7. Schenken met je levenstestament
Een levenstestament is een akte van de notaris waarin je een onbeperkte volmacht geeft aan je vertrouwenspersoon. Als je een groot vermogen hebt, kun je maar beter zorgen dat er een levenstestament klaar ligt. Want anders bepaalt de overheid wat er wel en niet mag als je zelf geen handtekening meer kan zetten. Een estate planner zal je altijd adviseren om in je levenstestament iets op te schrijven over schenken. Daarbij kun je denken aan de volgende opties:
- Geld schenken aan de kinderen is oké, als elk kind maar evenveel krijgt.
- Geld schenken aan de kleinkinderen is oké, als elk kleinkind maar evenveel krijgt.
- Wanneer je zelf niet meer kunt handelen, mag de gemachtigde het bedrijf overdragen aan je opvolger.
- Als je wilsonbekwaam bent en in het verpleeghuis zit, mag je gemachtigde een voorschot aan de erfgenamen geven.

Waarom heb jij nog geen levenstestament?
8. Slimme clausules in je testament
Hierboven las je al dat een rente in je testament enorm veel belasting bespaart. Maar er zijn nog meer slimme clausules die je in een testament kunt zetten:
- Een opvul- of afvullegaat voor je partner, waarmee je de erfbelasting uitstelt.
- Je kleinkind een legaat geven, waardoor je minder belasting betaalt.
- Eén van deze zes uitsluitingsclausules.
9. Box hoppen
Een stel met twee volwassen kinderen heeft in totaal 9 boxen voor de inkomstenbelasting. De ouders (fiscaal partners) hebben een Box 1, 2 en 3. En ieder van de kinderen heeft er ook drie. Vermogen dat niet rendeert, stop je het liefste in de box met de laagste heffing. Een voorbeeld daarvan is je spaargeld schenken aan je kind voor het kopen van een huis. Dat huis zit bij je kind in Box 1. Het overgedragen vermogen is dus bij niemand belast in Box 3.
In het oude Box 3 stelsel kon je met beleggingen “box hoppen” door een deel op naam van de kinderen te zetten in een lagere belastingschijf:

Er komt een nieuw Box 3 stelsel aan dat anders gaat werken. Je mag er van uit gaan dat er ook in het nieuwe stelsel vrijstellingen en meerdere tarieven zijn. Dit betekent dat “box hoppen” gaat veranderen, maar wel interessant blijft.
10. De professionele executeur
Leuk hoor, al die slimme clausules. Maar wie gaat dat voor je regelen als je er niet meer bent? Je estate planner kan de erfenis ook voor je afwikkelen. Daarvoor kun je hem of haar tot executeur benoemen in je testament. Dit zijn een paar punten om te bespreken:
- Welke taken leg je bij de executeur neer en wat moeten je erfgenamen zelf doen?
- Wie regelt bijvoorbeeld je uitvaart?
- Hoeveel krijgt de executeur betaald?
- Zijn de kinderen oud genoeg om de erfenis zelf te beheren of wil je daarvoor een bewindvoerder aanstellen?
Meer lezen?
- Zo werkt een papieren schenking.
- Met een rente in je testament kun je veel belasting besparen.
- Zo bespaar je belasting met slimme voorwaarden.
- Meer tips voor een lening aan je kind.
- Info van de fiscus over het schenken van een bedrijf.
- Dit staat er in een standaard levenstestament.
- Check hier of je rijk genoeg bent voor een opvul legaat.
- Dit moet een executeur allemaal doen.
Wat is estate planning?
Estate planning is de kunst van het overdragen van je vermogen naar de volgende generatie. Door een slim testament te maken en op tijd te beginnen met schenken kun je enorm veel belasting besparen.
Hoe vind ik een estate planner?
Estate planner is geen beschermd beroep. Je vindt estate planners onder notarissen, accountants en bankiers. Er zijn ook zelfstandige estate planners.
Wat kost een estate planner?
Algemeen advies van de notaris is normaal gezien bij de prijs van de akte inbegrepen. Een estate planner die bij een bank of vergelijkbare instelling werkt, zal je meestal een pakket aan diensten aanbieden voor een vaste prijs. Accountants en fiscaal juristen werken op uurtarief. Voor een zelfstandige estate planner zal dat meestal ook gelden. In de praktijk zijn de kosten van estate planning verwaarloosbaar vergeleken bij de belastingbesparing die je er voor terug krijgt.