Erfbelasting 2022, zo reken je het uit (met voorbeelden!)

De meeste mensen schatten de erfbelasting voor 2022 veel te hoog in. Dit komt omdat ze alleen naar de vrijstelling kijken en de belaste som verkeerd berekenen. Of doordat ze zich wat wijs laten maken door sluwe adviseurs die ze iets willen verkopen. Laat je niet bang maken! In dit blog leg ik met voorbeelden uit dat het met die erfbelasting vaak wel mee valt. Wist je dat er zelfs na een overlijden nog trucs zijn waarmee je de erfbelasting kunt verlagen? Check daarom ook mijn andere blogs met tips over de erfbelasting. Onderaan dit blog vind je een overzicht. Of bekijk het filmpje met tips hieronder:

De erfbelasting voor een langstlevende in 2022

Als partner betaal je meestal geen erfbelasting omdat je recht hebt op een hoge vrijstelling. In 2022 is de vrijstelling voor de erfbelasting voor een langstlevende € 680.645. Maar juich niet te vroeg, want over het deel van de kinderen betaal je wel belasting. Toch moet je daar ook weer niet teveel zorgen over hebben. Want het belaste bedrag is lang niet zo hoog als je denkt.

Voorbeeld 1

Henk en Ingrid zijn getrouwd en hebben twee kinderen. Ze hebben geen testament. Hun totale vermogen is € 180.000. Bij het overlijden van Henk gaat de hele erfenis naar Ingrid. De kinderen krijgen in ruil daarvoor een “tegoedbon”. Dit is een vordering waarover ze geen rente of aflossing ontvangen. De kinderen hebben elk dus € 30.000 tegoed van Ingrid. 

erfbelasting langstlevende

Het bedrag van de “tegoedbon” is hoger dan de vrijstelling van de kinderen. Maar omdat ze nog lang moeten wachten op hun geld is de fiscale waarde lager. De vordering van de kinderen wordt met 48% afgewaardeerd van € 30.000 naar € 15.600. Dit is lager dan de vrijstelling voor de erfbelasting in 2022 (€ 21.559). Je krijgt dus een soort korting op de erfbelasting. Bij het overlijden van Henk betaalt Ingrid daardoor geen belasting. 

Het gaat er om hoe oud de langstlevende is. Hoe ouder je bent, des te lager de korting. In de handige tabel hieronder kun je zelf opzoeken tot welk bedrag je geen erfbelasting betaalt:

erfbelasting 2022
Voorbeeld 2

Het vermogen van Kees en Francien is een stuk groter. Samen hebben ze € 1.000.000. Als Francien overlijdt, gaat alles naar Kees. Hun enige kind heeft in ruil daarvoor nog € 250.000 tegoed van Kees.

Volgens de fiscus heeft de vordering van het kind een waarde van € 190.000. Dit komt omdat het kind dit nog niet kan opeisen. Er gaat ook nog een vrijstelling van af en pas dan moet je de erfbelasting berekenen. Ook in dit geval valt het nog reuze mee met de belasting. Op het totale vermogen is het maar 2%.

Erfbelasting kind en kleinkind

John is gescheiden en laat bij zijn overlijden € 100.000 na. Zijn kinderen Patrick en Richard zouden ieder de helft krijgen. Maar omdat Richard al eerder is overleden, gaat zijn deel naar de kleinzoon Martin. Een kind en kleinkind hebben recht op dezelfde vrijstelling. Maar het tarief voor een kleinkind is hoger. Netto erven Patrick en Martin dus een ander bedrag.

kleinkind

Erfbelasting neef en nicht

Erik maakt zich grote zorgen over de erfenis van zijn tante. Ze heeft hem jaren geleden als erfgenaam in haar testament gezet. Nu zijn tante is overleden, erft Erik haar appartement. Volgens de makelaar is het wel € 500.000 waard. Moet hij hierdoor tonnen erfbelasting gaan betalen? Gelukkig valt dat nog mee. Bij de aangifte mag hij de WOZ waarde opgeven. Die ligt een stuk lager, op € 425.000. Ook gaat van dit bedrag nog de hypotheek af van € 175.000. Erik hoeft dus maar over € 250.000 belasting te betalen. Uit de verkoop lost hij de schuld bij de bank af en betaalt hij de fiscus. Daarna houdt hij nog ongeveer de helft over.

erfbelasting neef of nicht

De erfbelasting na het overlijden van de laatste ouder

Overlijdt de laatste van je beide ouders? Dan is het bedrag dat je nog tegoed had uit de eerste erfenis een aftrekpost. De erfenis is dus kleiner dan je op basis van de IB aangifte zou denken. Want daar zie je de schuld van je ouder aan jou niet staan. Maar bij het overlijden bestaat deze schuld dus wel voor de aangifte erfbelasting. Heb je geen idee hoe hoog dit bedrag is? Op deze pagina lees je hoe je dit kunt opvragen bij de fiscus.

Overzicht vrijstellingen erfbelasting 2022

RelatieVrijstellingTarief eerste schijf (tot 130.425)Tarief tweede schijf (boven 130.425)
partnertussen € 175.837 en € 680.64510%20%
kind€ 21.55910%20%
kleinkind€ 21.55918%36%
ouder€ 51.05330%40%
goed doel100%0%0%
overig (neef, zus, buurman)€ 2.27430%40%

In de tabel zie je twee bedragen staan voor je partner. De vrijstelling voor je partner hangt af van hoeveel pensioen hij of zij van je erft. Hoe hoger het pensioen, hoe lager de vrijstelling. Je kunt daarover meer lezen in het eerste blog in de lijst hieronder.

Meer lezen?