Checklist Samenlevingscontract, dit is wat je moet weten

Gaan jullie binnenkort naar de notaris voor een contract? Bereid je dan goed voor op het gesprek met deze checklist voor je samenlevingscontract. Dit zijn de 8 onderwerpen om over na te denken als je een contract laat maken.

1. Wat komt er in jouw samenlevingscontract?

De wet zegt niet zoveel over wat er in het contract moet staan. De enige eis is dat je naar de notaris gaat en afspreekt dat je voor elkaar zult zorgen. Verder mag je zelf weten wat je er in wilt zetten. Het contract kan dus heel kort zijn. Niks hoeft, alles mag.

Een contract zorgt voor erkenning van je relatie door instanties. Denk aan de fiscus en je pensioenfonds. Ook kun je een paar afspraken maken voor het geval dat je uit elkaar gaat of één van beiden overlijdt. Denk aan het erven van het huis en het pensioen bij overlijden. Of hoe je de spullen en het geld verdeelt als je uit elkaar gaat.

2. Wat vind je van trouwen of een partnerschap?

De overheid maakt geen verschil tussen een samenlevingscontract, huwelijk of partnerschap. Maar voor jullie zelf maakt het wel veel uit. Als je getrouwd bent, krijg je bij een scheiding de helft van het opgebouwde vermogen. Ook heb je recht op alimentatie en de helft van het pensioen. Die rechten heb je niet als je samenwoont en een standaard contract hebt.

Wil je niet trouwen maar wel rechten hebben wanneer je uit elkaar gaat? Dan kun je ook kiezen voor een partnerschap. Dat kost niks en geeft dezelfde rechten als een huwelijk.

3. Wie betaalt de hypotheek?

Heb je na 2013 samen je eerste huis gekocht? Dan is er een grote kans dat je een annuïteiten hypotheek hebt. Daarbij betaal je elke maand een vast totaalbedrag aan rente en aflossing. De rente valt onder de kosten van de huishouding en hoor je daarom naar draagkracht te betalen. Wie het meeste verdient, moet dus ook het meeste betalen. Maar de aflossing valt niet onder de kosten van de huishouding. Als je samen eigenaar bent, dan hoor je de aflossing 50/50 te betalen. Ook als één veel meer verdient dan de ander.

De betaalde rente ga je niet van elkaar terug vragen. Want dat geld is weg. Maar het geld dat je aflost op de hypotheek is er nog wel. Dat zit in je huis. Als één meer aflost dan de ander, dan zou je dit dus terug kunnen vragen.

Gaat degene die het meeste verdient meer aflossen dan de ander? Of ga je elk de helft betalen, ook als je niet evenveel verdient? En als je meer aflost dan de ander, krijg je dit dan terug bij de verkoop van het huis? Of gaat de overwaarde van het huis altijd door de helft? Op al deze vragen is geen standaard antwoord te geven. Praat er met elkaar over voordat je naar de notaris gaat. En let er op dat hierover een afspraak in het contract komt die bij jullie past.

Stop je een schenking of erfenis in het huis? Standaard staat in elk contract dat je dit geld terug krijgt bij verkoop. Wil je dat het bedrag mee stijgt of daalt met de waarde van het huis? Of alleen wat terug kunnen vragen als er genoeg overwaarde is? Daarover kun je afspraken maken in het contract.

4. Is de inboedel van je samen of niet?

Standaard staat in het contract dat de inboedel van je samen is. Maar deze afspraak is niet verplicht. Daarom vind je in een checklist voor je samenlevingscontract altijd een paar andere opties. Je kunt afspreken dat alles van je samen is of dat alles privé blijft. Daarbij heb je de keuze om wel of geen lijst te maken waarop staat wat van wie is.

Toen je ging samenwonen heb je beiden wat spullen weg gedaan. Het beste heb je gehouden en samen heb je wat nieuwe dingen gekocht. De meeste stellen maken daarom geen lijst en spreken af dat de inboedel van hun samen is. Ongeveer een kwart van de stellen maakt wel een lijst met spullen die privé blijven. Daarbij kun je denken aan kunst, antiek of een verzameling. Door een lijst te maken kun je later bewijzen wat van wie is.

5. Hoe goed ben je verzekerd?

Ben je beiden in loondienst en staat de woning op twee namen? Grote kans dat je dan heel goed verzekerd bent bij overlijden. De langstlevende kan met de verzekering de hypotheek aflossen waardoor de woonlasten omlaag gaan. En het partnerpensioen is een mooie aanvulling op het inkomen. Daarvan kan je partner de boodschappen betalen als jou wat overkomt.

Maar niet iedereen heeft het zo goed voor elkaar. Denk aan een jonge moeder die parttime werkt en in een huurhuis woont, samen met haar vriend die zzp’er is. Als haar vriend overlijdt, heeft ze niks om op terug te vallen. De woonlasten gaan niet omlaag en ze erft ook geen pensioen. In dit geval is het slim om een verzekering af te sluiten die uitkeert bij overlijden

Zo’n verzekering hoeft niet duur te zijn. Voor advies daarover kun je het beste naar de bank of een financieel adviseur gaan. Ga je liever zelf op onderzoek uit? Kijk dan eens op de site van Independer.

6. Wil je wel of geen testament?

Met alleen een contract ben je nog geen erfgenaam van elkaar. Er zijn veel redenen waarom je een testament kunt maken naast je contract. Ik noem er een paar:

1. Jullie hebben samen een kind of je hebt al een kind uit een eerdere relatie.
2. Het huis staat op één naam en je wilt dit aan elkaar nalaten.
3. Je hebt geen contact meer met je familie en wilt daarom iemand onterven.
4. Je hebt al een testament en dat klopt niet meer.
5. Wanneer de laatste van jullie beiden overlijdt, wil je beide families tot erfgenaam benoemen. Zonder testament gaat het hele vermogen naar één familie.

7. Hoe zit het met je pensioen?

In je pensioen zijn standaard een paar extra regelingen opgenomen. Zo kun je ook een uitkering krijgen als je vóór je pensioen arbeidsongeschikt raakt. Je partner of kind kan een uitkering krijgen als jij overlijdt. Ook een ex-partner kan nog recht hebben op een deel van je pensioen. De meeste mensen weten weinig over hun pensioen. Dit is een goed moment om uit te zoeken hoe het zit.

Voor meer info over pensioen kun je ook kijken op Wijzer In Geldzaken. Leg het overzicht van je pensioen eens naast elkaar. Zijn er grote verschillen tussen jullie pensioenen? Het is normaal om in het contract af te spreken wat er met het pensioen gebeurt bij overlijden of uit elkaar gaan. De meeste stellen spreken af dat het pensioen bij overlijden voor de langstlevende is. Je kunt ook afspreken dat dit recht vervalt als je uit elkaar gaat en geen kinderen hebt.

8. Wil je speciale afspraken maken?

Naast de tips in deze checklist kun je nog veel meer in je samenlevingscontract zetten. Denk aan de situatie dat je al 10 jaar samen de kosten betaalt van een huis dat op één naam staat. In het contract kun je dan afspreken dat je beide recht hebt op de helft van de overwaarde. Je kunt door de notaris ook op papier laten zetten wie het meeste geld in het huis heeft zitten. Want de bank, de fiscus en het kadaster houden dat niet voor je bij.

Je kunt ook speciale afspraken maken die niet over het huis gaan. Denk bijvoorbeeld aan een alimentatieplicht als je uit elkaar gaat. De notaris hoeft hier zelf niet over te beginnen. Dus als je hierover wat wilt afspreken, dan moet je dit wel aangeven.

Wil je niet teveel betalen voor je samenlevingscontract? Vraag dan eerst een paar offertes op voordat je een notaris kiest. Dit kan heel gemakkelijk op de pagina Samenlevingscontract. Het kost maar een paar minuten en je kunt er honderden euro’s mee besparen!

Na deze checklist nog meer lezen over het samenlevingscontract?

• Dit staat er in een standaard samenlevingscontract (model).
• Op deze 7 sites kun je zelf een samenlevingscontract maken.
• Dit zijn de Top 10 redenen om te kiezen voor een contract.
• En dit zijn de Top 10 redenen om te kiezen voor een partnerschap.
• Samenwonen na je pensioen? Lees dan dit blog voor senioren.
• Eigen geld in het huis? Zo leg je zelf het recht op vergoeding vast.
• Met deze lijst kun je zelf opschrijven wat van wie is.
• Woon je samen en krijg je een kind? Dan moet je deze 10 dingen regelen.

Veelgestelde vragen: