Ja, als onterfd kind heb je na het overlijden van je vader of moeder recht op inzage van het testament. Maar dit is niet je enige recht. Je kunt er nog veel meer inroepen. In dit blog vind je een overzicht.
1. Recht op inzage van het testament
De inhoud van het testament is altijd geheim zolang iemand nog leeft. Pas na het overlijden kun je checken waar het laatste testament ligt en of je het wel of niet mag inzien. Het originele testament ligt altijd bij de notaris in de kluis. Bij het centraal testamentenregister kun je checken welke notaris dat is. Vervolgens kun je aan de notaris vragen of je een kopie kunt krijgen. Dit kan in twee gevallen:
- Een erfgenaam heeft recht op een volledige kopie.
- Een onterfde bloedverwant heeft recht op een gedeeltelijke kopie. Dit betekent dat een onterfd kind recht heeft op inzage van het testament. Het ligt aan de tekst van het testament welk deel je krijgt te zien. Als je expliciet onterfd bent, krijg je alleen een kopie van dat deel van het testament. Ben je impliciet onterfd, zonder dat je naam is genoemd? Dan krijg je de erfstelling te zien en weet je dus wie er in plaats van jou erfgenaam is.
Overlijdt iemand zonder een echtgenoot, geregistreerd partner of afstammelingen? Dan zouden de ouders, broers en zusters erfgenaam zijn geweest op grond van de wet. Zijn die onterfd doordat de overledene iemand anders tot erfgenaam heeft benoemd in een testament? Dan hebben de broers, zusters en ouders ook recht op inzage.
2. Rente eisen over je vordering
Wanneer je als onterfd kind een beroep doet op je legitieme portie, krijg je een geldvordering die in veel gevallen opeisbaar is na 6 maanden. Mijn eigen ervaring is dat het afwikkelen van de erfenis en het uitbetalen van de legitieme portie vaak veel langer duurt. Je kunt daar als onterfd kind in berusten of een beroep doen op rente. Dit kan door de executeur of de erfgenamen in gebreke te stellen als de 6 maanden om zijn. Voor meer uitleg daarover kun je de tweede video bekijken in de serie over de legitieme portie op mijn YouTube kanaal.
3. De administratie inzien
Behalve het testament mag een onterfd kind ook de administratie inzien. Denk bijvoorbeeld aan de belastingaangiftes en de bankgegevens. Als de executeur dit weigert, kun je naar een advocaat stappen en bij de rechter een beroep doen op artikel 4:78 van het Burgerlijk Wetboek. Op deze website van de rechtspraak kun je uitspraken lezen over dit onderwerp.
4. Boedelbeschrijving laten beëdigen
Een beroep op de legitieme portie geeft je ook het recht om de boedelbeschrijving te laten beëdigen. Dit houdt in dat op jouw verzoek de executeur voor de kantonrechter moet verschijnen om de juistheid van de boedelbeschrijving onder ede te bevestigen. Ook dit recht berust op artikel 4:78. Bij mijn weten wordt dit recht bijna niet ingeroepen. Ik vermoed dat dit vooral komt doordat onterfde kinderen simpelweg niet weten dat ze dit recht hebben.
Als je helemaal geen informatie krijgt, kun je aan de kantonrechter vragen om een bevel tot boedelbeschrijving te geven. In deze situatie is het verstandig om eerst in overleg te gaan met een advocaat.
5. Executeur laten vervangen
Een executeur laten vervangen is niet eenvoudig. Een erfgenaam kan wegens “gewichtige redenen” aan de kantonrechter vragen om de executeur te vervangen door iemand anders. Een onterfd kind is geen erfgenaam. In een uitzonderlijk geval kan de kantonrechter de executeur ook ambtshalve ontslaan, zonder dat iemand er om verzoekt.
Als één van de kinderen is onterfd, is er een grote kans dat de andere kinderen de erfenis uit voorzorg beneficiair aanvaarden. In dat geval kan een belanghebbende – dus ook een onterfd kind – de rechtbank verzoeken om de executeur te vervangen door een vereffenaar. Dit kan als de executeur “in ernstige mate in de vervulling van zijn verplichtingen tekortschiet”. Dit verzoek kun je alleen door een advocaat laten indienen.
Hoewel je als onterfd kind dus geen directe manier hebt om de executeur te laten ontslaan, zijn er wel een paar omwegen die tot hetzelfde resultaat leiden.
