Niet iedereen zit te wachten op een erfenis. Misschien wil je wel niks te maken hebben met de nalatenschap van iemand die je al heel lang niet hebt gezien. Of vermoed je dat een erfenis negatief is of alleen maar problemen gaat geven. Dit zijn de belangrijkste punten om op te letten bij het afstand doen van een erfenis.
1. Houd de termijnen in de gaten
Je kop in het zand steken, dat is nooit een goed idee in het erfrecht. Door niks te doen kun je rechten kwijtraken of juist wel erfgenaam worden. Denk aan het geval dat je minderjarige kind erfgenaam is en jij niet in actie komt. Als er drie maanden voorbij zijn, dan is je kind erfgenaam en kun jij geen afstand meer doen van de erfenis. Een andere situatie is dat je zelf erfgenaam bent en geen keuze maakt, terwijl je weet dat iemand anders beneficiair heeft aanvaard. Niks doen betekent dat jij na 3 maanden automatisch ook beneficiair erfgenaam bent.
2. Plaatsvervulling
Wanneer jij afstand doet van de erfenis, dan gaat jouw deel naar de andere erfgenamen of naar je kinderen. Als het naar de andere erfgenamen gaat, dan noemen we het “aanwas”. Gaat het naar je kinderen, dan noemen we dat “plaatsvervulling”. En dit laatste, dat het naar je kinderen gaat, is meestal de standaard regeling. Daar schiet je niet veel mee op. Want als je kinderen minderjarig zijn, mag jij nog steeds de erfenis gaan afwikkelen. Bij twijfel kun je het beste aan de notaris vragen wat je opties zijn.
3. Toch maar beneficiair aanvaarden?
Heeft het afstand doen van de erfenis tot gevolg dat andere familieleden de erfenis moeten gaan afwikkelen? Misschien vinden die dat niet zo aardig van jou. In plaats daarvan kun je er ook voor kiezen om beneficiair te aanvaarden en zelf de erfenis af te wikkelen. Je moet er dan wel mee aan de slag maar je draait niet op voor de schulden.
| afstand doen van erfenis | beneficiair aanvaarden | |
|---|---|---|
| Ben je erfgenaam? | Nee | Ja |
| Beschermt de wet je tegen schulden? | Ja | Ja |
| Wie wikkelt erfenis af? | Jij in elk geval niet | Jij, executeur, gevolmachtigde of vereffenaar |
| Wat als de erfenis negatief blijkt? | Niet jouw probleem | Niet jouw probleem |
| Wat als de erfenis positief blijkt? | Pech, jij krijgt niks | Jij krijgt wat er over is |
4. Je keuze is definitief
Stel je doet afstand van de erfenis en later kom je er achter dat je hierdoor € 100.000 bent misgelopen? Je kunt in dat geval geen beroep doen op dwaling. Je keuze is dus definitief en je kunt er niet op terug komen. Alleen daarom zou je al kunnen kiezen voor beneficiair aanvaarden.
Meer lezen?
- 4 redenen om niet te kiezen voor beneficiair aanvaarden.
- De 6 manieren waarop de notaris je kan helpen met afwikkelen.
- Meer uitleg over plaatsvervulling (video).
Veelgestelde vragen:
Kan ik altijd afstand doen van een erfenis?
In beginsel heb je het recht om afstand te doen van een erfenis. Maar daarop zijn wel een paar uitzonderingen. Als je de termijnen niet in de gaten houdt, kun je het recht verliezen om afstand te doen. En sommige personen mogen zelf geen keuze maken. Denk aan een minderjarige of iemand die onder curatele staat of in de schuldsanering zit.
Wat kost afstand doen van erfenis?
Voor het afstand doen van een erfenis brengt de rechtbank € 134 in rekening (leges 2023).
Is afstand doen van een erfenis bij schulden de beste keuze?
Nee, als je schulden erft dan is beneficiair aanvaarden meestal de beste optie.